schema:text
| - Let op: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier over onze werkwijze.
Bewering
Vroeger diende de SP de meeste moties in de Tweede Kamer in en in 2024 was dat de PvdA, die 700 moties indiende.
Oordeel
Waar
Bron van de bewering
Op 23 en 30 januari debatteerde de Tweede Kamer over een initiatief van Henri Bontenbal (CDA). Hij wilde een motiequotum invoeren om het aantal moties dat in de Kamer wordt ingediend te beperken. In 2022 werden bijvoorbeeld meer dan 5000 moties ingediend, het hoogtepunt van een stijgende lijn die al minstens sinds 2009 bestaat. Als het quotum ingevoerd zou worden, zou elke fractie nog maar 150 moties per jaar mogen indienen.
Joost Eerdmans (JA21), op 30 januari te gast in het EO-radioprogramma Dit is de Dag, steunde de invoering van een quotum. Over de fractie die de meeste moties indient, zei hij (4:23):
“Nou, vroeger was de SP de kampioen en nu is het de PvdA en die dienen er dan gewoon, ja, wat is het, vorig jaar 700 in geloof ik.”
Joost Eerdmans bij Dit is de Dag
Dit fragment van Dit is de Dag werd die dag ook op X gezet door het officiële account van JA21.
Waarom is dit waar?
Een motie is een uitspraak van de Eerste of de Tweede Kamer, die door een of meer Kamerleden kan worden voorgesteld. Volgens parlement.com worden ze vaak gebruikt om een conclusie van een Kamerdebat of een actiepunt voor een minister of staatssecretaris vast te leggen. Denk bij dat laatste aan het aanpassen van een wet, het starten van een onderzoek of het ontwikkelen van nieuw beleid. De bekendste soort is de motie van wantrouwen, waarbij het zittende kabinet moet aftreden als deze aangenomen wordt, omdat het parlement hiermee het vertrouwen in het kabinet opzegt.
Het aantal moties dat in de Tweede Kamer per jaar aangenomen wordt, neemt sinds minstens 2009 bijna elk jaar toe (zie de grafiek hieronder). In 2022 werd het hoogtepunt bereikt met 5010 moties. En alhoewel dit in 2023 en 2024 verminderde, werden in beide jaren nog steeds meer dan 3000 moties ingediend. Volgens sommigen, zoals Henri Bontenbal, heeft dit ertoe geleid dat de motie geen effectief instrument meer is voor de Kamer.
Kampioen moties indienen
Welke fractie dient de meeste moties in? Om daar achter te komen, kunnen we terecht bij het Open Data Portaal van de Tweede Kamer. Daar staan data over de werkzaamheden van de Kamer in opgeslagen over zaken als ingediende moties en de leden van de Eerste en Tweede Kamer.
Met het gebruik van de juiste commando’s in de OData API, kunnen we zien hoeveel moties elke fractie ieder jaar heeft ingediend. Dan kunnen alle moties geteld worden waarvan een fractie de hoofdindiener is. En daar kun je ook alle moties bij op tellen waarvan een fractie slechts een mede-indiener is.
In de tabel hierboven valt te zien dat de SP in de meeste jaren tussen 2009 en 2024 kampioen indiener was. Alleen in 2011 en 2024 dienden respectievelijk de PvdA en GroenLinks-PvdA meer moties in dan de SP. Eerdmans had dus gelijk, alhoewel hij de PvdA verwart met de nieuwe fractie waar de PvdA nu deel van uitmaakt: GroenLinks-PvdA. Hij zei ook dat de fractie die in 2024 de meeste moties indiende, er 700 had ingediend. Als we ruim afronden, klopt dit, aangezien in het Gegevensmagazijn staat dat GroenLinks-PvdA 665 moties indiende in 2024.
Als we kijken welke fractie haar naam het vaakst op een motie heeft staan, of de fractie nu hoofd- of mede-indiener is, komt een ander beeld naar voren. In dat opzicht is GroenLinks sinds 2018 de grootste indiener en in de jaren daarvoor de SP. Vorig jaar was het GroenLinks-PvdA.
Conclusie
Joost Eerdmans zei dat de SP vroeger de meeste moties in de Tweede Kamer indiende en dat dit in 2024 de PvdA was met 700 moties. Dit klopt bijna helemaal voor moties waarvan de fractie in kwestie de hoofdindiener is. Alleen verwart Eerdmans de PvdA met de nieuwe fractie GroenLinks-PvdA. Als daarnaast wordt gekeken naar welke fractie het vaakst haar naam aan een motie verbindt, ongeacht of een andere partij de hoofdindiener is of niet, komt GroenLinks het vaakst als winnaar uit de bus sinds 2018.
|