Last Updated on जुन 23, 2023 by Neelam Singh
सारांश
सामाजिक संजालमा मानव स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित एउटा दाबीसहितको सामग्री फेला परेको छ । उक्त सामग्रीमा कानमा प्याजको रस हाल्दा कानको दुखाइ निको हुन्छ भन्ने दाबी गरिएको छ । हामी यो दाबी जाँच गर्दा थाहा पाएका छौं कि यो दाबी प्रायः अधिकतर झूटो हो।
दाबी
Sanyasi Ayurveda नामक फेसबुक पेजमा एउटा भिडियो सहितको सामग्री पोस्ट गरिएको छ । उक्त भिडियोमा एक व्यक्तिले मानिसको कानमा अचानक पीडा हुने गरेको र उक्त पीडाका कारण थाहा नहुँने बताएका छन् । त्यस्तो अवस्थामा प्याजको रस कानमा हाल्दा कानको दुखाइ निको हुने दाबी उनले गरेका छन् ।
तथ्यजाँच
कान दुख्ने कारकहरू के हुन्?
मानिसको कान दुख्ने विभिन्न कारणहरू हुन सक्छन् । कानमा संक्रमण हुनु, कानमा अवरोध हुनु, चोटपटक वा कानको प्वालमा भएको सूजनले पनि कानलाई पीडा दिन्छ । कान दुखाइको लागि उपयुक्त उपचार आधारभूत कारणमा निर्भर हुन्छ । घरेलु उपचारले पनि कहिलेकाहीँ अस्थायी राहत प्रदान गर्न सक्छ तर उचित निदान र उपचारका लागि स्वास्थ्य सेवा पेशेवरसँग परामर्श गर्नु सधैँ उत्तम हुन्छ ।
प्याज खाँदा के फाइदा हुन्छ ?
प्याजमा फ्लेभोनोइड्स र सल्फर यौगिकहरू हुन्छन्, जसबाट सम्भावित स्वास्थ्य लाभ लिन सकिने केही अध्ययनमा उल्लेख छ । प्याजमा फ्लेभोनोइड क्वेर्सेटिन हुन्छ, जसले यसको एन्टी-इन्फ्लेमेटरी गुणमा योगदान गर्ने प्रमाणहरूले देखाउँछन् ।
प्याजको रसले कानको दुखाइ निको हुन्छ ?
कानमा प्याजको रस हाल्दा कानको दुखाइ निको हुन्छ भन्ने दाबी वैज्ञानिक रुपमा प्रमाणित हुँदैन, यो चिकित्सा उपचार विधि पनि होइन । प्याजमा एन्टिब्याक्टेरियल र एन्टी-इन्फ्लेमेटरी गुणहरू रहेका हुन्छन् तर प्याजको रस कानमा हाल्दा कानको पीडानिको हुन्छ भन्ने दाबीलाई पुष्टि गर्ने वैज्ञानिक प्रमाण भेटिएनन् ।
कानमा प्याज हाल्दा के हुन्छ साइड इफेक्ट ?
प्याजको रस कानमा हाल्दा कानको प्वालमा ब्याक्टेरिया वा अन्य इरिटेन्टहरू प्रवेश गर्न सक्छन्, जसले अवस्था बिग्रन्छ वा थप जटिलताहरू निम्त्याउन पनि सक्छ । कान एक नाजुक संरचना हो र कानसँग सम्बन्धित कुनै पनि पदार्थ वा उपचार स्वास्थ्यकर्मीको मार्गदर्शनमा गर्नुपर्छ ।
अर्कोतर्फ उपलब्ध प्रमाणहरूले काँचो प्याजको रस कानमा हाल्दा दुखाइ पूर्ण रूपमा निको हुन्छ कि हुँदैन भन्ने पुष्टि गर्दैनन् । उल्लेखित यौगिकहरूका कारण छालामा केही प्रभाव हुन सक्छ तर कानको दुखाइको उपचारको लागि प्याजको रसको प्रयोगलाई वैज्ञानिक प्रमाणले सहमति दिँदैन ।
दाबीको विषयमा हामीले इएनटी विशेषज्ञ डा.प्रियजित पाणिग्रहीसँग परामर्श गर्यौँ । उनले भने,‘आज एन्टिबायोटिक प्रतिरोधी क्षमता घातक स्वास्थ्य समस्यामा परिणत भएको छ । पहिले निको हुन सक्ने संक्रमणले अहिले त्यही औषधिलाई प्रतिक्रिया दिँदैन । तसर्थ, एन्टिबायोटिकको वैकल्पिक उपचार अनुसन्धान गर्न आवश्यक छ।’
अमेरिकन एकेडेमी अफ पेडियाट्रिक्सको आधिकारिक उपचार निर्देशिकामा भनिएको छ- ‘कानको संक्रमणको लागि प्रयोग गरिने वैकल्पिक उपचारहरूको लाभकारी प्रभाव देखाउने कुनै अध्ययनहरू छैनन् ।’
This Fact Check is published under a collaborative newsroom effort with Newschecker. You can read more about the collaboration here.