schema:text
| - Woorden vals uitgelegd
Burgemeester Halsema sprak zich uit tegen meisjesbesnijdenis
12.2.2025, 14:21 (CET)
De burgemeester van Amsterdam, Femke Halsema, wordt onder vuur genomen op sociale media. Facebookgebruikers (hier en hier) beweren dat Halsema vrouwelijke genitale verminking goedpraat. "Vrouwenbesnijdenis is een traditie die in ere moet worden gehouden, aldus deze trien," schrijft iemand. Op X plaatst iemand een bericht van dezelfde strekking, met een videofragment erbij. Daarin neemt Halsema inderdaad de woorden "hele oude tradities" in de mond, maar daarna wordt het fragment afgebroken. Wat heeft Halsema daadwerkelijk gezegd?
Beoordeling
Burgemeester Halsema sprak zich juist uit tegen meisjesbesnijdenis op 6 februari in Amsterdam. In haar toespraak noemde ze meisjesbesnijdenis "strafbare kindermishandeling" en zei ze dat er gewerkt moet blijven worden aan het uitbannen van "het verschrikkelijke geweld van genitale verminking." Die uitspraken zijn uit het videofragment op sociale media weggelaten.
Feiten
Elk jaar op 6 februari is het Zero Tolerance Day, de internationale dag tegen meisjesbesnijdenis, ofwel Vrouwelijke Genitale Verminking (VGV).
Meisjesbesnijdenis wordt gedefinieerd als het gedeeltelijk of helemaal wegsnijden van de vrouwelijke geslachtsorganen, zonder medische reden. Het gebeurt vooral in delen van Afrika, Azië en het Midden-Oosten en onder emigranten uit die gebieden, die elders leven. De slachtoffers zijn meestal meisjes tussen 0 en 15 jaar. Wereldwijd zijn naar schatting meer dan 230 miljoen meisjes en vrouwen besneden.
VGV kan leiden tot ernstige lichamelijke, seksuele en mentale klachten. In Nederland is het verboden en strafbaar. In officiële beleidsstukken wordt daarom vaak gesproken van VGV, maar professionals die in contact staan met mensen uit risicogemeenschappen wordt aangeraden om de minder veroordelende term meisjesbesnijdenis te gebruiken.
Halsema: "verschrikkelijk geweld"
Op 6 februari 2025 organiseerde Platform 6/2, een samenwerkingsverband van organisaties die strijden tegen VGV, samen met de GGD Amsterdam en de Gemeente Amsterdam, een bijeenkomst in het kader van Zero Tolerance Day in het Amsterdamse kunst- en debatcentrum De Balie.
Daar werd onder andere aandacht besteed aan het gegeven dat in Nederland naar schatting 4.200 meisjes in de komende twintig jaar het risico lopen om besneden te worden. Momenteel zijn er ongeveer 41.000 besneden meisjes en vrouwen in Nederland.
De bijeenkomst werd afgesloten door burgemeester Femke Halsema. Zij plaatste een video van delen van haar eigen toespraak op LinkedIn. Uit deze video is een klein fragment genomen dat nu wordt verspreid op sociale media. In dat fragment is niet te horen dat Halsema zich uitspreekt tegen meisjesbesnijdenis.
Dat deed ze wel. Ze noemde VGV "strafbare kindermishandeling" en "strafbaar seksueel geweld". Ook sprak ze de volgende woorden: "Op geen enkele manier mag de zelfbeschikking en de lichamelijke integriteit van vrouwen ter discussie staan. We hebben te werken aan een samenleving waarin vrouwen niet gebukt hoeven te gaan onder pijn en de trauma's van geweld dat hen is aangedaan. Het geheel uitbannen van het verschrikkelijke geweld van genitale verminking is misschien een utopie, maar opgeven kunnen we niet. Voor falen moet er eveneens zero tolerance zijn."
In haar LinkedIn-bericht schreef Halsema daar nog eens bij: "Genitale verminking is afschuwelijk, onacceptabel en moet worden bestreden. Het is een ernstige vorm van geweld tegen vrouwen, met ingrijpende lichamelijke en psychische gevolgen."
Culturele traditie
Volgens het expertisecentrum Pharos, dat zich inzet voor het terugdringen van grote gezondheidsverschillen in de samenleving en onderdeel uitmaakt van Platform 6/2, is meisjes- of vrouwenbesnijdenis een culturele traditie.
De traditie zou verbonden zijn met "genderopvattingen over reinheid, schoonheid, vrouwelijkheid en seksuele moraal". Hoewel sommigen denken dat meisjesbesnijdenis een islamitische traditie is, is het gebruik niet religieus. Het komt voor in zowel christelijke als islamitische gemeenschappen, maar wordt nergens voorgeschreven in de Bijbel of de Koran. De traditie is veel ouder dan deze religies: er zijn besneden Egyptische mummies gevonden, daterend van 2000 jaar voor Christus.
Halsema benoemde in haar toespraak het feit dat meisjesbesnijdenis teruggaat op "heel oude tradities", maar keurde het daarmee allerminst goed. Ze wilde er eerder op wijzen dat deze tradities "niet zomaar op één bevolkingsgroep geplakt kunnen worden" en ook niet "misbruikt moeten worden in een andere strijd, in polarisatie, [...] om bevolkingsgroepen apart te zetten."
(Stand van zaken: 11.2.2025)
Links
Facebookpost I & II (gearchiveerd hier en hier)
X-bericht (gearchiveerd, video gearchiveerd)
VN: Zero Tolerance Day (gearchiveerd)
Plan International: meisjesbesnijdenis (gearchiveerd)
Pharos: meisjesbesnijdenis (gearchiveerd)
Ikvermoedhuiselijkgeweld.nl over VGV (gearchiveerd)
Rijksoverheid over VGV (gearchiveerd)
Pharos: Zero Tolerance Day I & II (gearchiveerd I & II)
LinkedIn-bericht Halsema (gearchiveerd, video gearchiveerd)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.
|