schema:text
| - Nüfusa Oranla Üniversite Sayımız Yeterli mi?
1 milyon kişi başına düşen üniversite sayısı Türkiye'de 2,2 iken, bu sayı ABD, Danimarka, Malezya, Polonya, İsviçre ve Norveç'te 10'u geçmiştir.
Nüfusa Oranla Üniversite Sayımız Yeterli mi?
Türkiye’de üniversite sayılarının azlığına dikkat çekmek isteyen MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 17 Ekim tarihli TBMM Grup Konuşmasında parti temsilcileri önemli istatistikler paylaştı. Konuşmasında, Türkiye’de 1 milyon kişiye düşen üniversite sayısının 2,2 olduğunu belirterek bu oranı ABD, Danimarka, Malezya, Polonya, İsviçre ve Norveç ile karşılaştıran Bahçeli, bahsi geçen ülkelerde aynı sayının 10’u geçtiğini iddia etti.
İddianın analizinde birincil olarak ülkemize ilişkin nüfus ve üniversite sayısını ele aldık. Türkiye’de 2017 yılı itibariyle faaliyet gösteren 184 adet yükseköğretim kurumu bulunuyor. Güncel kayıtlı nüfus da TÜİK’e göre 79 milyon 814 bin 871 kişi. Bahçeli’nin iddia ettiği üzere ülkemizde 1 milyon kişi başına düşen üniversite oranının anlaşılabilmesi için gerekli hesaplamalar yapıldığında sayının 2,3 olduğunu görüyoruz. Yani burada iddiada geçen sayı neredeyse verilerle birebir örtüşüyor.
Diğer Ülkelerde Durum Nasıl?
İkinci aşamada ise tek tek referans verilen 6 ülkenin
kendi resmi kaynaklarında yer alan yükseköğretim veri tabanlarına baktık. Devlet
Bahçeli’nin iddiasında karşılaştırma yaptığı diğer ülkelerdeki yükseköğretim
kurumu sayısına erişimde sorun teşkil eden bazı durumlar da mevcut. Örneğin,
Avrupa’daki birçok ülkede bizdeki “üniversite” kurumlarına eşdeğer
sayılabilecek farklı faaliyet sistemleri bulunan eğitim mecraları da var.
İddianın en doğru şekilde ölçülebilmesi için bu çeşitliliğin göz önünde
bulundurulması önemli. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri’nde, Ulusal Eğitim
İstatistikleri Merkezi’nin en güncel akademik yıl olan 2013-2014 verilerine
göre, iki veya dört senelik olmak üzere lisans diploması temin edilebilen ve
aktif faaliyet gösteren toplam 4.727 kurum var. Danimarka’da ise Yükseköğretim
ve Fen Bakanlığı’nın sitesinde yer alan bilgiler derlendiğinde, yükseköğrenimim
çok daha çeşitli alt izleklere sahip olduğu görülüyor. 9 İşletme Akademisi, 4
Denizcilik Enstitüsü, 4 Güzel Sanatlar Enstitüsü, 8 Mesleki Kolej ve 8 Devlet
Üniversitesi olmak üzere 5 alt kategori altında toplam 33 kurum var.
Norveç’e ilişkin aynı şekilde bir inceleme yapıldığında üniversite ve kolej adı altında olmak üzere toplam 56 kurum var. Malezya’da bu sayı 120, İsviçre’de 45 ve Polonya’da 415. 1 milyon kişiye düşen üniversite sayılarının hesaplanmış sonuçları da hazırladığımız tablodan karşılaştırılabilir.
Devlet Bahçeli’nin demecinde vurguladığı gibi diğer 6 ülkede de 1 milyon kişi başına düşen yükseköğretim kurumu sayısı Türkiye’den bir hayli yüksek. Ancak, iddia edildiği gibi bu sayıların hepsi de 10’un üzerinde değil. Son yıllarda Türkiye’deki üniversite sayısı büyük bir hızla artsa da, nüfusa oranla bu karşılaştırmada yer alan diğer ülkeler ile kıyas kabul edebilecek bir seviyede değil.
Genel Başkanı
Devlet Bahçeli'nin
İddiasında Büyük Oranda Doğruluk Payı Vardır.
KAYNAKLAR
- Haber Kaynağı
- Türkiye'deki Üniversiteler
- Türkiye Nüfusu
- Danimarka’da yükseköğretim kurumları listesi
- Avrupa Komisyonu’nun 2017 tarihli Polonya’da Eğitim Raporu
- ABD Ulusal Eğitim İstatistikleri Merkezi Verileri
- İsviçre Yükeköğretim Kurumları Listesi
- Norwegian Agency for Quality Assurance in Education Veritabanı
|