| schema:text
| - CHP, Dünyanın En Eski Dört Partisinden Biri mi?
CHP, Dünyanın En Eski Dört Partisinden Biri mi?
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu Hürriyet Daily News’e verdiği röportajda, Adalet Yürüyüşü ve ana muhalefet partisi olarak CHP’nin önümüzdeki dönemdeki yol haritası hakkında konuştu. Kılıçdaroğlu, konuşmasının bir bölümünde CHP’nin dünyanın en eski dört partisinden birisi olduğunu ileri sürdü.
Kılıçdaroğlu’nun iddiası tüm dünya siyasi parti literatürü üzerine kapsamlı bir araştırma gerektiriyor. Ancak biz, zaman kullanımını optimize etmek için, siyasi parti etkinliklerinin erken dönemde yoğun olarak başladığı İngiltere ve ABD örneklerine bakarak hızlı bir sonuca ulaşabildik. Ayrıca Kılıçdaroğlu’nun demecinin dünyada “hala faaliyet gösteren” siyasi partileri dikkate aldığı varsayımıyla konuyu ele aldık. Aksi takdirde başta Avrupa olmak üzere, dünyanın birçok bölgesinde 1800’lerin sonlarından itibaren siyasi parti faaliyetlerine başlayan ve bugüne ulaşamadan siyasi hayatı sona eren onlarca partiden söz edilebilir.
CHP Tarihi
Kurtuluş Savaşı’nı örgütleyen ve yürüten “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti”nin devamı olarak kurulan “Halk Fırkası”, 1924 yılında “Cumhuriyet Halk Fırkası”, 1935 yılında da “Cumhuriyet Halk Partisi” olarak adını değiştirmiştir. Resmi Kuruluşu 1923 olarak belirlenen ve 57 yıl boyunca kesintisiz olarak faaliyetlerini sürdüren CHP, 12 Eylül 1980 darbesiyle, mevcut tüm siyasi partilerle birlikte kapatılmış ve 1992 yılında DYP-SHP koalisyon hükümeti döneminde yapılan bir yasal düzenlemeyle 9 Eylül 1992’de yeniden açılmıştır.
ABD ve İngiltere’nin Asırlık Partileri
Hala faaliyet gösteren, dünyanın en eski partisine gelince; farklı kaynaklarda bu unvanın sahibi ABD’nin Demokrat Partisi olarak gösteriliyor. Kökleri 1790’lara kadar uzanan Demokratlar, ilk kongrelerini 1832’de yaparak modern anlamda bir siyasi parti kimliğine kavuştular. ABD’de bugün iktidar olan ve önceleri Federalistler olarak ortaya çıkan Cumhuriyetçi Parti’nin ilk kongresi ise 1856 yılındaydı.
Britanya’da da siyasi partilerin köklü bir geçmişi var. 1920 öncesinde kurulan ve bugüne dek varlığını sürdüren beş Britanya partisi var. İrlanda’da sol kanatta yer alan Sinn-Fein ve Kuzey İrlanda’da Protestan halkların çıkarlarını önceliğe alan Ulster Birlik Partisi 1905’te kuruldu. İngiliz İşçi Partisi’nin kuruluş yılı 1900’ken, İngiltere’nin 19’uncu yüzyılda kurulan en eski iki partisi 1859 tarihli Liberal Parti (şimdiki adıyla Liberal Demokratlar) ve 1832 tarihli Muhafazakâr Partisi’dir.
İngiltere ve ABD örnekleri, CHP’nin dünyanın en eski dört partisinden birisi olmadığını ortaya koymaya yetiyor.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)