| schema:text
| - Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφορούν αναρτήσεις με φωτογραφίες και βίντεο διαφορετικών αντρών συνοδευόμενες από τον ισχυρισμό ότι δείχνουν το ίδιο άτομο, το οποίο υποτίθεται πως είναι ηθοποιός της Χαμάς, να παριστάνει τον ασθενή με ακρωτηριασμό στην Γάζα ενώ μερικές ημέρες αργότερα εμφανίζεται να τραγουδάει στο Instagram. Ωστόσο, ο εν λόγω ισχυρισμός είναι ψευδής καθώς οι φωτογραφίες και τα βίντεο δείχνουν διαφορετικά άτομα.
Παραδείγματα σχετικών αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα βρείτε αρχειοθετημένα εδώ, εδώ και εδώ.
Ο εξεταζόμενος ισχυρισμός
Στις εξεταζόμενες αναρτήσεις διαβάζουμε τα εξής:
Αναστήθηκε
Ο ηθοποιός που πληρώθηκε από τη Χαμάς, ο οποίος παραλίγο να πεθάνει χθες στο νοσοκομείο της Γάζας, υμνεί σήμερα τον Αλλάχ στο δρόμο. Μια ατελείωτη σαπουνόπερα.
Μια άλλη εκδοχή των αναρτήσεων παρουσιάζει διαφορετική συλλογή φωτογραφίων:
Όσοι ενημερώνονται από τις ανακοινώσεις των Υπουργείων της Χαμάς, καλό είναι να φέρνουν στη σκέψη τους τις παρακάτω, οικείες πλέον σε όλους μας, φωτογραφίες.
Ανάλυση του ισχυρισμού
Οι αναρτήσεις που ισχυρίζονται ότι το ίδιο άτομο χρησιμοποιείται από την Χαμάς ως ηθοποιός για λόγους προπαγάνδας αναπαράγουν τουλάχιστον 6 διαφορετικές φωτογραφίες. Οι 4 από αυτές τις φωτογραφίες δείχνουν όντως το ίδιο άτομο, ενώ 2 από τις φωτογραφίες παρουσιάζουν άλλους ανθρώπους.
Ο εικονιζόμενος στις περισσότερες φωτογραφίες είναι ο Saleh Aljafarawi, δημιουργός περιεχομένου στα social media, ο οποίος μέσα από τα βίντεο του δείχνει την ζωή εντός της Λωρίδας της Γάζας. Μετά την εισβολή της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, και τις συνεπακόλουθες επιθέσεις του Ισραήλ, ο Aljafarawi ανεβάζει βίντεο από την κατάσταση στην Λωρίδα της Γάζας και την ζωή των πολιτών εν μέσω της πολεμικής σύγκρουσης.
Οι φωτογραφίες που τον παρουσιάζουν σε διαφορετικούς ρόλους, όπως πατέρας, πολεμικός ρεπόρτερ, ινφλουενσερ, και ξεναγός προέρχονται από υλικό του που είχε δημοσιευτεί στα social media. Σε κάποια από αυτά φαίνεται να βοηθάει πολίτες ή να καταγράφει επιθέσεις και τραυματισμούς στο πλαίσιο των συνεχόμενων επιθέσεων στη Λωρίδα της Γάζας. Κάποιες από τις φωτογραφίες και τα βίντεο, ενώ κυκλοφορούν ακόμα στα social media από αναπαραγωγές τρίτων έχουν κατέβει απ’ τον λογαριασμό του Aljafarawi, όπως το βίντεο το οποίο τον δείχνει με όπλο στο χέρι, που στην πραγματικότητα προέρχεται από μουσικό βίντεο.
Οι φωτογραφίες που δεν σχετίζονται με τον Saleh Aljafarawi
Χρησιμοποιώντας την μέθοδο αντίστροφης αναζήτησης εικόνας βρήκαμε ότι 2 φωτογραφίες από τις 6 που περιλαμβάνονται στις εξεταζόμενες αναρτήσεις, συγκεκριμένα αυτές με τους τίτλους “τραυματίας” και “πτώμα” δείχνουν διαφορετικά άτομα.
Η φωτογραφία με τον τίτλο “τραυματίας” μας οδήγησε σε ανάρτηση στο TikTok από τις 18 Αυγούστου 2023. Ένα από τα hashtags στο βίντεο μεταφράζεται ως “Noor Shams Camp”. Χρησιμοποιώντας αυτό το όνομα και τις λέξεις κλειδιά “χειρουργείο” και “ακρωτηριασμός” εντοπίσαμε σχετικό άρθρο με φωτογραφία από τον ασθενή που φαίνεται και στο εξεταζόμενο βίντεο. Πρόκειται για τον Mohammed Zendiq, 16 ετών, ο οποίος σε επίσκεψη στον πατέρα του στην Δυτική Όχθη έπεσε θύμα επίθεσης κατά την εισβολή στον καταυλισμό Nur Shams στις 24 Ιουλίου 2023 η οποία οδήγησε στον ακρωτηριασμό του ποδιού του.
Η φωτογραφία με τον τίτλο “πτώμα” δεν έχει καμία σχέση με το Ισραήλ ή την Λωρίδα της Γάζας. Πρόκειται για φωτογραφία παιδιού σε εμπορικό κέντρο της Ταϊλάνδης το 2022 το οποίο είναι ντυμένο με στολή στο πλαίσιο εορτασμού του Χαλοουίν. Η συγκεκριμένη φωτογραφία κυκλοφόρησε και μεμονωμένα εντός Οκτωβρίου του 2023 με τον ισχυρισμό ότι αποδεικνύει την ύπαρξη ηθοποιών που προσποιούνται τους νεκρούς στην Λωρίδα της Γάζας στο πλαίσιο προπαγάνδας. Έχουμε καταρρίψει τους ισχυρισμούς που αφορούσαν αυτή την φωτογραφία σε προηγούμενο άρθρο μας το οποίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Συμπέρασμα
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, ο ισχυρισμός ότι φωτογραφίες που κυκλοφορούν στα social media δείχνουν ηθοποιό της Χαμάς να παίζει διαφορετικούς ρόλους στο πλαίσιο προπαγάνδας συνιστά παραπληροφόρηση. Οι περισσότερες από τις φωτογραφίες δείχνουν τον Saleh Aljafarawi, δημιουργό περιεχομένου στα social media ο οποίος, μέσα από τα βίντεο και τις φωτογραφίες που ανεβάζει, δείχνει την κατάσταση εντός της Λωρίδας της Γάζας. Οι 2 από τις φωτογραφίες που διακινούνται ωστόσο δεν έχουν σχέση με τον Aljafarawi. Η μια εξ αυτών δείχνει τον 16χρονο Mohammed Zendiq ο οποίος έχασε το πόδι του μετά από επίθεση στον καταυλισμό Nur Shams στις 25 Ιουλίου 2023, ενώ η άλλη δείχνει ένα παιδί στην Ταϊλάνδη το 2022, ντυμένο με στολή φαντάσματος στο πλαίσιο εορτασμού του Χαλοουίν.
Αρχισυντάκτης στο FactReview και fact-checker με βασικό αντικείμενο την επιστημονική αρθρογραφία και ανάλυση επιστημονικής παραπληροφόρησης.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)