Türkiye'nin İstihdam Yaratma Potansiyeli
İstihdam yaratma potansiyelimiz 90'lar seviyesinde olsaydı, bugün işsisizlik yüzde 14 seviyesine çıkar ve işsiz sayımız 3,5 milyon kişi daha fazla olurdu.
Türkiye'nin İstihdam Yaratma Potansiyeli
AK Parti Manisa milletvekili Recai Berber, 2015 yılı bütçe görüşmeleri sırasında yaptığı açıklamada istihdam yaratma potansiyelinin 1990’lar seviyesinde olması durumunda işsizlik oranının yüzde 14’e yükseleceğini, işsiz sayısının da 3,5 milyon kişi daha fazla olacağını iddia etmiştir.
Berber’in açıklamasında istihdam yaratma potansiyelini yıllık istihdam artışı olarak alıyoruz. Zaman aralığı olarak iki farklı dönemi dikkate alıyoruz: 1990 – 1999 dönemi ve Berber’in konuşmasında genel olarak karşılaştırma amaçlı kullandığı 1992 – 2002 dönemi.
Berber’in 90’lı yıllar olarak belirttiği zaman dilimi normalde 1990 – 1999 arası olarak anlaşılması gerekiyor. Fakat tablodan görüleceği üzere istihdam ortalamaları 1990 – 1999 döneminde AK Parti iktidarı dönemindeki ortalamalardan yüksek. Bu nedenle referans serisi olarak 1992 – 2002 dönemini alalım.
Yaptığımız hesaplamalarda eğer 2003 – 2013 döneminde 1992 – 2002 dönemindeki yılda 190 bin kişilik istihdam performansı sürdürülmüş olsaydı yaklaşık 23 milyon kişi istihdam edilmiş olacaktı. Bu rakam gerçekte 2013 yılı itibariyle 24 milyon 601 bin kişi. Basit bir mantıkla aradaki 1,6 milyon farkı 2013 yılı işsiz sayısına eklediğimizde 4,3 milyon gibi bir rakama ulaşırız. Bu durumda işsizlik oranı % 16 seviyelerinde olurdu. Sonuç olarak, Türkiye 1,6 milyon daha fazla işsiz nüfusuna sahip olurdu.
Berber’in öne sürdüğü verilerin bazıları doğruya yakındır. Ana iddia olan istihdam artışı ortalamalarındaki gelişme de 1992 – 2002 ve 2003 – 2013 dönemleri için doğru gözükmektedir. Fakat bazı verileri abartı içermektedir.
Genel değerlendirme, AK Parti Manisa milletvekili Recai Berber’in iddiasında kısmen doğruluk payı vardır.