| schema:text
| - Σε πρόσφατη συνέντευξη που έδωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο CNN έγινε αναφορά στο ζήτημα της νομοθεσίας για την εξαήμερη εργασία στην Ελλάδα. Ανάμεσα σε όσα ανέφερε ο Πρωθυπουργός έκανε ορισμένες δηλώσεις οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Ο εξεταζόμενος ισχυρισμός
Στην επίμαχη συνέντευξη, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκαν τα εξής: (Πατήστε πάνω στη μπάρα για να ανοίξετε το κείμενο)
Julia Chatterley: Ναι, αν η εμπειρία μου λέει κάτι είναι ότι δεν θέλεις να φύγεις αφού φτάσεις. Πρέπει να σας ρωτήσω, είμαι σίγουρη ότι θα γίνετε «έξαλλος» μαζί μου, αλλά κάνατε πρωτοσέλιδα σε όλο τον κόσμο και θέλω να καταρρίψετε αυτό που ήταν -με βάση αυτά που έχω πλέον διαβάσει, σε μεγαλύτερο βάθος- ένας μύθος ότι εισαγάγατε κάποιου είδους εξαήμερη εβδομάδα εργασίας.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Χαίρομαι που συμφωνείτε μαζί μου ότι πρόκειται για μύθο. Η Ελλάδα δεν έχει εξαήμερη εβδομάδα εργασίας. Η Ελλάδα έχει εβδομάδα πενθήμερης εργασίας. Προσφέρουμε, μάλιστα, στους εργαζόμενους τη δυνατότητα να εργάζονται τέσσερις ημέρες, εάν συμπληρώνουν τις 40 ώρες και εφόσον το συμφωνήσουν με τον εργοδότη τους. Μόνο κάτω από έκτακτες συνθήκες, στις επιχειρήσεις που λειτουργούν 7 ημέρες ανά εβδομάδα, 24 ώρες το 24ωρο -πρόκειται για μια πολύ μικρή μειονότητα-, με τη σύμφωνη γνώμη του εργαζομένου, συμφωνία μεταξύ του εργαζομένου και του εργοδότη και με σημαντική προσαύξηση στις αποδοχές, μπορεί να προστεθεί έκτη ημέρα απασχόλησης.
Άρα, όχι, η Ελλάδα έχει εβδομάδα πενθήμερης εργασίας και αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει. Αντιμετωπίζουμε την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων ως κάτι εξαιρετικά σοβαρό. Γι’ αυτό και έχουμε λάβει αυστηρά μέτρα για εργοδότες που παραβιάζουν τη νομοθεσία στις προσλήψεις τους, επιβάλλουμε πολύ βαριά πρόστιμα. Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι οι εργαζόμενοί μας είναι απόλυτα προστατευμένοι. Έχουμε, πιστεύω, μία από τις πιο εξελιγμένες και σύγχρονες νομοθεσίες προστασίας των εργαζόμενων στην Ευρώπη.
Julia Chatterley: Εκτός από εσάς, κ. Πρωθυπουργέ, γιατί ξέρω ότι δουλεύετε 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα. Χάρηκα που τα είπαμε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ευχαριστώ Julia. Ευχαριστώ για τη φιλοξενία.
Ανάλυση του ισχυρισμού
Στις 13 Ιουλίου 2024 δημοσιεύθηκε το 19ο επεισόδιο του podcast “First Move with Julia Chatterley” στο οποίο η δημοσιογράφος του CNN Julia Chatterley πήρε συνέντευξη από τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο ΜητσοτάκηⓘΜπορείτε να βρείτε το ηχητικό αρχείο της συνέντευξης αρχειοθετημένο εδώ (Η συνέντευξη με τον Κυριάκο Μητσοτάκη ξεκινάει στο σημείο 11:25).. Στο πλαίσιο της συζήτησης έγινε αναφορά στην εφαρμογή του νόμου 5053/2023ⓘαπό τον οποίο τα άρθρα 25 και 26 που σχετίζονται με τις ημέρες και ώρες εργασίας ξεκίνησαν να έχουν εφαρμογή την 1η Ιουλίου 2024 και συγκεκριμένα στα διεθνή δημοσιεύματα τα οποία κάλυψαν την σχετική νομοθεσία η οποία προβλέπει εξαήμερη εργασία στην Ελλάδα. Η επίσημη απομαγνητοφώνηση της συνέντευξης είναι διαθέσιμη εδώ στα ελληνικά και εδώ στα αγγλικά.
Για το ζήτημα της εξαήμερης εργασίας στην Ελλάδα ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε τα εξής:
Η Ελλάδα δεν έχει εξαήμερη εβδομάδα εργασίας. Η Ελλάδα έχει εβδομάδα πενθήμερης εργασίας. Προσφέρουμε, μάλιστα, στους εργαζόμενους τη δυνατότητα να εργάζονται τέσσερις ημέρες, εάν συμπληρώνουν τις 40 ώρες και εφόσον το συμφωνήσουν με τον εργοδότη τους. Μόνο κάτω από έκτακτες συνθήκες, στις επιχειρήσεις που λειτουργούν 7 ημέρες ανά εβδομάδα, 24 ώρες το 24ωρο -πρόκειται για μια πολύ μικρή μειονότητα-, με τη σύμφωνη γνώμη του εργαζομένου, συμφωνία μεταξύ του εργαζομένου και του εργοδότη και με σημαντική προσαύξηση στις αποδοχές, μπορεί να προστεθεί έκτη ημέρα απασχόλησης.
Σύμφωνα με τον νόμο το πληρες συμβατικό ωράριο είναι 40 ώρες εβδομαδιαίως οι οποίες μπορούν να κατανεμηθούν είτε ως πενταήμερη εργασία 8 ωρών, είτε ως εξαήμερη εργασία 6 ωρών και 40 λεπτών, ενώ ως νόμιμο ωράριο θεωρούνται και οι 48 ώρες εβδομαδιαίως. Ωστόσο, αυτές οι επιπλέον 8 ώρες αναφέρονται ως “υπερεργασία” η οποία καλύπτει τόσο την περίπτωση 8ωρης εργασίας για 6 ημέρες την εβδομάδα όσο και την περίπτωση 9ωρης εργασίας για 5 μέρες την εβδομάδα. Επομένως το όριο για την νόμιμη εργασία είναι οι 48 ώρες και οποιαδήποτε εργασία πέρα από αυτές υπολογίζεται ως υπερωρία. Σύμφωνα και πάλι με τον νόμο, ο εκάστοτε εργαζόμενος δικαιούται ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 40% για την έκτη ημέρα της εργασίας, εφόσον συμπληρώνονται 48 ώρες στο σύνολο. Αυτό σημαίνει ότι οι επιπλέον 8 ώρες πέρα από τις 40 του συμβατικού ωραρίου πρέπει, με βάση τον νόμο, να πληρώνονται περισσότερο.
Αναφορικά με τις επιχειρήσεις στις οποίες βρίσκει εφαρμογή ο νόμος και την συναίνεση του εργαζομένου εντοπίζονται επίσης ανακρίβειες στις δηλώσεις του Πρωθυπουργού. Από το άρθρο 25 και το άρθρο 26 είναι εμφανές ότι διακρίνονται δύο περιπτώσεις εφαρμογής.
Άρθρο 25: (Πατήστε πάνω στη μπάρα για να ανοίξετε το κείμενο)
Άρθρο 25
Ρυθμίσεις για την απασχόληση την έκτη ημέρα σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις συνεχούς λειτουργίας που εφαρμόζουν σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας Προσθήκη άρθρου 182Γ στον Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου
Στον Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (π.δ. 80/ 2022, Α’ 222), μετά από το άρθρο 182Β, προστίθεται άρθρο 182Γ ως εξής:
«Άρθρο 182Γ Κατ’ εξαίρεση απασχόληση την έκτη ημέρα σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις συνεχούς λειτουργίας που εφαρμόζουν σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας
1. Σε περιπτώσεις επιχειρήσεων ή εκμεταλλεύσεων συνεχούς λειτουργίας με σύστημα εναλλασσόμενων βαρδιών, στις οποίες οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε πενθήμερη εβδομαδιαία εργασία, δύναται να επιτρέπεται, η απασχόλησή τους κατά την έκτη (6η) ημέρα της εβδομάδας, εφόσον καταχωρίζεται από τον εργοδότη, στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ» (Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ) πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο.
2. Η απασχόληση των εργαζομένων, κατά την πρόσθετη ημέρα, δεν δύναται να υπερβαίνει τις οκτώ (8) ώρες. Κατά την ημέρα αυτή δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση υπερεργασίας και υπερωριακής απασχόλησης από τον εργαζόμενο. Στον εργαζόμενο καταβάλλεται το ημερομίσθιο της έκτης (6ης) ημέρας, προσαυξημένο κατά σαράντα τοις εκατό (40%).
3. Η απασχόληση σύμφωνα με την παρ. 1 τελεί υπό την επιφύλαξη της τήρησης των χρονικών ορίων εργασίας των εργαζομένων, καθώς και της εφαρμογής των κανόνων για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων. Σε κάθε περίπτωση εφαρμόζονται τα άρθρα 162 έως 179.
4. Δεν υπάγονται στο παρόν οι απασχολούμενοι σε ξενοδοχειακές και επισιτιστικές επιχειρήσεις.
5. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης καθορίζεται η διαδικασία καταχώρισης της πρόσθετης ημέρας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή του παρόντος.»
Άρθρο 26: (Πατήστε πάνω στη μπάρα για να ανοίξετε το κείμενο)
Άρθρο 26
Ρυθμίσεις για την απασχόληση την έκτη ημέρα σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που δεν είναι εκ φύσεως συνεχούς λειτουργίας και εφαρμόζουν σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας Προσθήκη άρθρου 182Β στον Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου
Στον Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (π.δ. 80/ 2022, Α’ 222), μετά από το άρθρο 182Α, προστίθεται άρθρο 182Β ως εξής:
«Άρθρο 182Β Κατ’ εξαίρεση απασχόληση την έκτη ημέρα σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που δεν είναι εκ φύσεως συνεχούς λειτουργίας και εφαρμόζουν σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας
1. Σε περιπτώσεις επιχειρήσεων ή εκμεταλλεύσεων, που δεν είναι από τη φύση τους συνεχούς λειτουργίας, αλλά είναι δυνατόν να λειτουργούν κατά τις ημέρες Δευτέρα έως και Σάββατο, επί είκοσι τέσσερις (24) ώρες, με σύστημα εναλλασσόμενων βαρδιών, και στις οποίες οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε πενθήμερη εβδομαδιαία εργασία, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, κατά τις οποίες η επιχείρηση παρουσιάζει απρόβλεπτα ιδιαίτερα αυξημένο φόρτο εργασίας, επιτρέπεται η απασχόληση των εργαζομένων κατά την έκτη (6η) ημέρα της εβδομάδας. Η ειδική αυτή συνθήκη γνωστοποιείται από τον εργοδότη στην Επιθεώρηση Εργασίας πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο και υπόκειται σε έλεγχο σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
2. Η απασχόληση κατά την έκτη (6η) ημέρα της εβδομάδας καταχωρίζεται από τον εργοδότη, στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ» (Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ) πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο.
3. Η απασχόληση των εργαζομένων, κατά την πρόσθετη ημέρα, δεν δύναται να υπερβαίνει τις οκτώ (8) ώρες. Κατά την ημέρα αυτή δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση υπερεργασίας και υπερωριακής απασχόλησης από τον εργαζόμενο. Στον εργαζόμενο καταβάλλεται το ημερομίσθιο της ημέρας αυτής, προσαυξημένο κατά σαράντα τοις εκατό (40%).
4. Δεν υπάγονται στο παρόν οι απασχολούμενοι σε ξενοδοχειακές και επισιτιστικές επιχειρήσεις.
5. Η απασχόληση σύμφωνα με τις παρ. 1 έως 3 τελεί υπό την επιφύλαξη της τήρησης των χρονικών ορίων εργασίας των εργαζομένων, καθώς και της εφαρμογής των κανόνων για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων. Σε κάθε περίπτωση εφαρμόζονται τα άρθρα 162 έως 179 του παρόντος.
6. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης καθορίζεται η διαδικασία καταχώρισης της πρόσθετης ημέρας στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ» και δήλωσης στην Επιθεώρηση Εργασίας, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή του παρόντος.»
Η μία περίπτωση, η οποία περιγράφεται στο άρθρο 25, αφορά όντως επιχειρήσεις που λειτουργούν 7 ημέρες ανά εβδομάδα, 24 ώρες το 24ωρο και χρησιμοποιούν σύστημα κυλιόμενης βάρδιας.
Η άλλη περίπτωση αφορά επιχειρήσεις που δεν είναι από τη φύση τους συνεχούς λειτουργίας, αλλά είναι δυνατόν να λειτουργούν κατά τις ημέρες Δευτέρα έως και Σάββατο, επί 24 ώρες, με σύστημα εναλλασσόμενων βαρδιών, και στις οποίες οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε πενθήμερη εβδομαδιαία εργασία. Σε αυτές τις επιχειρήσεις, σύμφωνα με το άρθρο 26, προβλέπεται ότι σε “εξαιρετικές περιπτώσεις κατά τις οποίες η επιχείρηση παρουσιάζει απρόβλεπτα ιδιαίτερα αυξημένο φόρτο εργασίας” επιτρέπεται η απασχόληση των εργαζομένων κατά την έκτη ημέρα της εβδομάδας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο εργοδότης έχει το δικαίωμα σύμφωνα με τον νόμο να επιβάλλει εξαήμερη εργασία, για την οποία πρέπει να ενημερώσει την Επιθεώρηση Εργασίας πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο. Για την υπερεργασία δεν απαιτείται άδεια από την Επιθεώρηση Εργασίας αλλά απλή ενημέρωση κάθε φορά που γίνεται τέτοια αλλαγή, εφόσον έχει δηλωθεί αρχικά στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ ότι η επιχείρηση εμπίπτει σε μία εκ των δύο κατηγοριών. Επίσης, δεν απαιτείται η συναίνεση του εργαζομένου για να γίνει αλλαγή σε εξαήμερη εργασία, αλλά μόνο η δήλωση του εργοδότη στο ΕΡΓΑΝΗ ενώ ο εργαζόμενος δεν μπορεί να αρνηθεί την αλλαγή.
Τέλος πρέπει να τονιστεί πως και από τις δύο κατηγορίες επιχειρήσεων εξαιρούνται τα ξενοδοχεία και οι επιχειρήσεις εστίασης.
Συμπέρασμα
Με βάση την σχετική νομοθεσία, οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού στην πρόσφατη συνέντευξη του στο CNN αποτελούν μίξη γεγονότων και ανακριβειών. Eνώ το συμβατικό ωράριο στην Ελλάδα είναι όντως 40 ώρες, το νόμιμο ωράριο είναι μέχρι 48 ώρες επιτρέποντας την εξαήμερη, 8ωρη, εργασία με τις επιπλέον 8 ώρες να πληρώνονται παραπάνω. Επίσης, η εφαρμογή του νόμου δεν περιορίζεται μόνο σε επιχειρήσεις που λειτουργούν 7 ημέρες ανά εβδομάδα, 24 ώρες το 24ωρο. Ο νόμος καλύπτει και επιχειρήσεις που δεν έχουν αυτό το καθεστώς λειτουργίας αλλά έχουν απροσδόκητα υψηλό φόρτο εργασίας, επιτρέποντας στον εργοδότη να επιβάλει εξαήμερη εργασία. Σε αντίθεση με τις δηλώσεις του κ. Μητσοτάκη αυτή η αλλαγή στις μέρες εργασίας δεν γίνεται με την σύμφωνη γνώμη του εργαζομένου καθώς ο εργοδότης έχει το δικαίωμα να επιβάλει αυτή την αλλαγή με απλή ενημέρωση στην Επιθεώρηση Εργασίας πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο.
Αρχισυντάκτης στο FactReview και fact-checker με βασικό αντικείμενο την επιστημονική αρθρογραφία και ανάλυση επιστημονικής παραπληροφόρησης.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)