Türkiye'de Doğalgaz Fiyatları Ucuz Mu?
Türkiye AB ülkeleri arasında konut ve sanayi doğalgaz fiyatında en ucuz ülke
Türkiye'de Doğalgaz Fiyatları Ucuz Mu?
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 30 Eylül 2014 tarihinde twitter hesabında yaptığı açıklamada Türkiye’nin AB ülkeleri arasında konut ve sanayi doğalgaz fiyatında en ucuz ülke olduğunu iddia etmiştir.
Şimşek’in de iddiasında kaynak olarak gösterdiği Eurostat, AB’ye üye ve aday ülkelerin enerji fiyatları verilerini içermektedir. Kaynakta en eksiksiz ve güncel veri 2013 yılına aittir. 2014 yılının ilk yarısına ait veriler içinde Türkiye’nin de dahil olduğu birçok ülkenin enerji fiyatı bilgileri yoktur.
Eurostat enerji fiyatları ile ilgili 3 farklı kategoride sıralama yapmaktadır. İlk kategori enerji fiyatının yerel para birimindeki karşılığı üzerinden yapılan sıralamadır. Bu sıralama farklı para birimleri üzerinden olduğundan bir çıkarım yapmanın hatalı olduğu bir sıralamadır. İkinci sıralama tüm enerji fiyatlarının o an geçerli pariteden euro’ya çevrildiği sıralamadır. Bu sıralama, ilk sıralamadan daha yol gösterici olsa da yerel para biriminin euro karşısındaki değerinin değişkenliği nedeniyle en güvenli yöntem değildir. Üçüncü sıralama ise ülkelerin alım gücü esasına dayalı olarak yapılan ve ülkeler arası parite farklılıklarının en aza indirmeye çalışan satın alma gücü paritesine göre yapılan sıralamadır. Her ne kadar bu sıralamanın da bazı varsayımları ve eksikleri olsa da üç sıralama içinde en yol gösterici sıralama bu sıralamadır.
Tablo’da ülkelerin 2013 yılı için konut doğalgaz fiyatlarının euro ve satın alma gücü standardı bazında sıralamalarını görebilirsiniz.
|
Doğalgaz fiyatı (€)
|
Satın alma gücü standardı
|
Yunanistan
|
Bulgaristan
|
Portekiz
|
Sırbistan
|
İspanya
|
Portekiz
|
....................
|
Türkiye (12.)
|
Macaristan
|
Letonya
|
Türkiye
|
Danimarka
|
Romanya
|
Romanya
Bu tabloda ise sanayi doğalgaz fiyatları için aynı sıralamaları görebilirsiniz.
|
Doğalgaz fiyatı (€)
|
Satın alma gücü standardı
|
Macaristan
|
Makedonya
|
İsveç
|
Sırbistan
|
Yunanistan
|
Macaristan
|
....................
|
Türkiye (11.)
|
Hollanda
|
Belçika
|
Türkiye
|
Hollanda
|
Romanya
|
Danimarka
Bu veriler ışığında Şimşek’in iddiası doğrulanmamaktadır. Euro bazında bir değerlendirmeyi ucuzluk-pahalılık kriteri olarak alıyorsak bu sıralamada Romanya hem konut hem de sanayi doğalgaz fiyatı açısından Türkiye’den daha az fiyatlara sahiptir. Eğer daha doğru bir ölçek olan satın alma gücü standardı açısından bakarsak, sıralamadan Bulgaristan ve Makedonya’daki doğalgaz fiyatlarının ülke koşulları içerisinde pahalı olduğu sonucuna varıyoruz. Bu sıralamda Türkiye ortalarda yer almaktadır.
Sonuç olarak, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in iddiasında doğruluk payı yoktur.