| schema:text
| - Fact Check: महाराष्ट्रातील मतदानापेक्षा मोजणीचा दावा खोटा, अपूर्ण आकडेवारी शेअर केली जात आहे
विश्वास न्यूजने आपल्या तपासणीत हा दावा चुकीचा ठरवला. वायरल पोस्टमध्ये केलेल्या दाव्यात वैध पोस्टल मतांचा आकडा समाविष्ट केलेला नाही, ज्याची संख्या 5,38,225 होती आणि हे ईव्हीएमच्या माध्यमातून झालेल्या मतदानाच्या आकड्यात (6,40,88,195) जोडल्यास मतदानादरम्यान दिल्या) गेलेल्या एकूण मतांची संख्या 6,46,26,420 होते आणि ती मोजणीच्या दिवशी मोजलेल्या मतांची संख्या 6,45,92,508 पेक्षा अधिक आहे. म्हणून महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीत मतदानापेक्षा जास्त मोजणीचा दावा चुकीचा आहे.
- By: Abhishek Parashar
- Published: Dec 4, 2024 at 02:20 PM
नवी दिल्ली (विश्वास न्यूज). महाराष्ट्राच्या सर्व 288 विधानसभा जागांसाठी एकाच टप्प्यात 20 नोव्हेंबर रोजी आणि झारखंडच्या सर्व विधानसभा जागांसाठी दोन टप्प्यांमध्ये अनुक्रमे 13 आणि 20 नोव्हेंबर रोजी मतदान झाले होते, ज्याचे निकाल 23 नोव्हेंबर रोजी जाहीर झाले. महाराष्ट्राच्या निवडणुकीच्या निकालांनंतर ईव्हीएम (इलेक्ट्रॉनिक वोटिंग मशीन) आणि मतदानांच्या हेराफेरीबद्दल असे काही दावे वायरल झाले, जे तपासणीत चुकीचे ठरले.
याच संदर्भात सोशल मीडिया वापरकर्ते महाराष्ट्र निवडणुकीच्या निकालांशी संबंधित कथित आकडेवारी शेअर करत आहेत आणि दावा करत आहेत की महाराष्ट्राच्या निवडणुकीत एकूण मतदान टक्केवारी 66.5% होती आणि या दरम्यान एकूण 6,40,88,195 मतं दिली गेली, पण मोजणी दरम्यान मोजल्या गेलेल्या मतांची संख्या 6,45,92,508 होती, जी मतदानापेक्षा जास्त मोजणीच्या मतांचा पुष्टी करणारा दावा आहे.
विश्वास न्यूजने आपल्या तपासणीत हा दावा चुकीचा ठरवला. वायरल पोस्टमध्ये केलेल्या दाव्यात वैध पोस्टल मतांचा आकडा समाविष्ट केलेला नाही, ज्याची संख्या 5,38,225 होती आणि हे ईव्हीएमच्या माध्यमातून झालेल्या मतदानाच्या आकड्यात (6,40,88,195) जोडल्यास मतदानादरम्यान दिल्या) गेलेल्या एकूण मतांची संख्या 6,46,26,420 होते आणि ती मोजणीच्या दिवशी मोजलेल्या मतांची संख्या 6,45,92,508 पेक्षा अधिक आहे. म्हणून महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीत मतदानापेक्षा जास्त मोजणीचा दावा चुकीचा आहे.
काय वायरल होत आहे?
सोशल मीडिया वापरकर्त्याने ‘Hopetv Hyd’ ने वायरल पोस्ट (आर्काइव लिंक) शेअर करताना लिहिले आहे, “Maharashtra Election Fraud…According to the Election Commission of India (ECI), the final voter turnout was 66.05%, representing 64,088,195 total votes polled (30,649,318 female; 33,437,057 male; 1820 others). However, the sum of the total votes counted is 64,592,508, which is 504,313 in excess of the total votes polled.This difference of 5,04,313 represents the net additional votes counted across the State. #MaharashtraElection2024”
सोशल मीडिया च्या विविध प्लॅटफॉर्म्सवर अनेक इतर वापरकर्त्यांनी हे समान दाव्यांसह शेअर केले आहे.
पडताळ
महाराष्ट्र आणि झारखंड विधानसभा निवडणुकीचे निकाल 23 नोव्हेंबर रोजी आले होते आणि भारत निवडणूक आयोग (ECI) च्या वेबसाइटवर त्याचे निकाल पाहता येऊ शकतात. निकालानुसार, राज्याच्या एकूण 288 जागांमध्ये भाजपला 132 जागा, शिवसेना (शिंदे) ला 57, राष्ट्रवादी काँग्रेस पार्टी अजित पवार ला 41 जागा मिळाल्या आहेत. दोन तृतीयांश बहुमतासह हा गट (महायुती) महाराष्ट्रात एकदा पुन्हा सरकार स्थापनेला जाणार आहे.
तसेच, विरोधी पक्ष शिवसेना (उद्धव) ला 20 जागा आणि काँग्रेसला 16 जागा आणि राष्ट्रवादी काँग्रेस पार्टी (शरद पवार) ला 10 जागा मिळाल्या. भारत निवडणूक आयोगाच्या वेबसाइटवर उपलब्ध निकालात प्रमुख राजकीय पक्ष, इतर पक्ष आणि नोटा वर पडलेले मतांचे आकडे आहेत.
वायरल पोस्टमध्ये महाराष्ट्र निवडणुकीसाठी एकूण मतदानापेक्षा जास्त मत मोजली गेली असल्याचा दावा करण्यात आला आहे आणि या दाव्यासोबत अनेक सोशल मीडिया पोस्ट्समध्ये निवडणूक आयोगाला टॅग करत स्पष्टीकरण मागितले आहे. अनेक पोस्ट्समध्ये ‘द वायरल’ या नावाने प्रकाशित झालेल्या बातमीचे स्क्रीनशॉट शेअर करत समान दावा करण्यात आला आहे.
निवडणूक आयोग कोणत्याही निवडणुकीच्या (विधानसभा किंवा लोकसभा) विस्तृत निकालांची घोषणा करतो, ज्यात प्रत्येक विधानसभा सीट, तिथे नोंदणीकृत मतदार आणि मतदानाचे आकडे समाविष्ट असतात. वायरल पोस्टमधील दाव्यांसाठी आम्ही या आकड्यांची पडताळणी केली.
निवडणूक आयोगाच्या आकड्यांनुसार, महाराष्ट्रात एकूण नोंदणीकृत मतदारांची संख्या 97025119 आहे. निवडणूक दरम्यान एकूण मतदानाचे टक्केवारी 66.05% ते, म्हणजेच एकूण नोंदणीकृत मतदारांच्या तुलनेत 640,88,195 मतदारांनी त्यांचे मताधिकार वापरले.
वायरल पोस्टमध्ये दावा केला आहे की मोजणी दरम्यान मोजले गेलेले मतांची संख्या 64,592,508 होती, जी टाकले गेलेले मत 640,88,195 पेक्षा सुमारे पाच लाख जास्त आहे.
शोधात आम्हाला महाराष्ट्राच्या मुख्य निवडणूक अधिकाऱ्यांकडून जारी केलेले स्पष्टीकरण मिळाले, जे ‘द वायर’ मध्ये प्रकाशित लेखात या संदर्भातील केलेल्या दाव्याचा खंडन करते. या स्पष्टीकरणात सांगितले गेले आहे की, महाराष्ट्राच्या 288 जागांवर झालेल्या मतदानादरम्यान ईवीएम (इलेक्ट्रॉनिक वोटिंग मशीन) द्वारे टाकले गेलेले मत 6,40,88,195 होते आणि त्यात पोस्टल बॅलटद्वारे टाकले गेलेले वैध मत 5,38,225 जोडले गेले, तर एकूण टाकले गेलेले मत 6,46,26,420 होते.
आणि मोजणी दरम्यान दिलेल्या मोजलेल्या मतांची संख्या 6,45,92,508 होती, जे सिद्ध करते की मोजणीमधील मतांची संख्या मतदानाच्या आकड्यांपेक्षा कमी होती, ना की जास्त, जसे की वायरल पोस्टमध्ये दावा केला होता.
या स्पष्टीकरणात दोन विधानसभा जागा आष्टी आणि उस्मानाबादच्या आकड्यांचा देखील उल्लेख आहे, ज्याबाबत दावा केला गेला होता की दोन्ही जागांवर मतदान आणि मोजणी दरम्यान मतांचा फरक अनुक्रमे 4538 आणि 4330 होता. आयोगाने या दोन्ही जागांवरील एकूण ईवीएम मत, एकूण पोस्टल मत, एकूण नाकारलेली पोस्टल मत आणि एकूण वैध पोस्टल बॅलटसह वायरल दाव्याचा खंडन केला आहे.
त्याचप्रमाणे, या स्पष्टीकरणात त्या जागांबद्दल देखील स्पष्टीकरण दिले गेले आहे, जिथे एकूण मोजले गेलेले मत टाकलेल्या मतांच्या तुलनेत कमी आहेत, जे निवडणूक आयोगाच्या स्थापित प्रोटोकॉलनुसार आहे.
वायरल पोस्टमध्ये केलेल्या दाव्याबद्दल आम्ही केंद्रीय निवडणूक आयोगाच्या अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधला. त्यांनी सांगितले, “महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीत मतदानापेक्षा जास्त मोजणीचा दावा चुकीचा आहे आणि तो तथ्यांशी जुळत नाही.” त्यांनी सांगितले की निवडणूक आयोगाने यासंबंधी सर्व आकडेवारी जारी केली आहे, जी महाराष्ट्रात मतदानापेक्षा जास्त मोजणीच्या दाव्याचा खंडन करते.
महाराष्ट्राच्या मुख्य निवडणूक अधिकाऱ्यांच्या अधिकृत फेसबुक पेजवर देखील या स्पष्टीकरणासोबत वायरल पोस्टमधील दाव्याचा खंडन करण्यात आला आहे. लोकसभा निवडणुकीच्या 24 च्या निकालांनंतर वाराणसी लोकसभा सीटविषयी देखील असाच दावा वायरल झाला होता, जो आम्ही आपल्या तपासणीमध्ये खोटा ठरवला होता. फॅक्ट चेक रिपोर्ट येथे पाहिला जाऊ शकतो.
अलीकडील विधानसभा निवडणुका आणि इतर पोट-निवडणूक संबंधित इतर वायरल दाव्यांची फॅक्ट चेक रिपोर्ट विश्वास न्यूजच्या निवडणूक विभागात वाचता येऊ शकते.
निष्कर्ष: महाराष्ट्रात मतदानापेक्षा जास्त मोजणीचा दावा खोटा आहे. महाराष्ट्रातील सर्व 288 जागांसाठी झालेल्या मतदानाच्या निकालांची 23 नोव्हेंबरला घोषणा झाली आणि यावेळी मोजणीमध्ये मोजलेल्या मतांचे एकूण प्रमाण (ईव्हीएम आणि वैध पोस्टल बॅलट) 6,45,92,508 होते, जे एकूण टाकले गेलेले मत 6,46,26,420 यांच्या तुलनेत कमी आहे.
- Claim Review : महाराष्ट्रात मोजणी दरम्यान मोजले गेलेले मतदानापेक्षा जास्त मत.
- Claimed By : FB User-Hopetv Hyd
- Fact Check : False
Know the truth! If you have any doubts about any information or a rumor, do let us know!
Knowing the truth is your right. If you feel any information is doubtful and it can impact the society or nation, send it to us by any of the sources mentioned below.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)