| schema:text
| - Διεθνή απήχηση εμφάνισε βίντεο του Kύπριου ευρωβουλευτή Φειδία Παναγιώτου, στο οποίο ο ίδιος χαρακτηρίζει αντιδημοκρατική την εκλογή της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Ωστόσο, στο βίντεο παραβλέπονται βασικά σημεία στην διαδικασίας εκλογής της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθιστώντας τον ισχυρισμό ότι η εκλογή δεν είναι δημοκρατική αβάσιμο.
Το εν λόγω βίντεο αποτελεί συρραφή αποσπασμάτων συζήτησης του ευρωβουλευτή με δύο δημοσιογράφους. Ο ΦειδίαςΧρησιμοποιεί το μικρό του όνομα στη διαδικτυακή του παρουσία το ανέρτησε στους λογαριασμούς του στα κοινωνικά δίκτυα στις 9 Νοεμβρίου 2024Σύνδεσμοι: Χ, Instagram, Facebook, Tiktok, συγκεντρώνοντας πολλά εκατομμύρια θεάσεις. Η απήχηση ήταν μεγαλύτερη στο Χ (πρώην Twitter), έπειτα από επιδοκιμαστική κοινοποίηση του ιδιοκτήτη του X, Elon Musk. Ο Musk έχει επικροτήσει και στο παρελθόν αναρτήσεις του Φειδία, ο οποίος είχε προσπαθήσει επανηλλημένα να γνωρίσει προσωπικά τον Musk και εν τέλει το κατάφερε. Δύο εβδομάδες μετά την επίμαχη ανάρτηση, ο Musk επικρότησε ακόμη και ένα σενάριο ανάδειξης του Φειδία σε «πρόεδρο της ΕΕ».
Παραθέτουμε το επίμαχο βίντεο:
Σε μετάφραση, στο βίντεο ακούγονται τα εξής:
Φειδίας: Πιστεύω ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πρέπει να εκλέγεται με διαφορετικό τρόπο.
Δημοσιογράφος 1: Δηλαδή δεν πρέπει να είναι «ναι ή όχι»;
Φειδίας: Δεν πρέπει να είναι «ναι ή όχι»… ίσως οι ευρωβουλευτές πρέπει να κάνουμε προεκλογική εκστρατεία γι’ αυτή τη θέση; Δε ξέρω. Αλλά κάτι πιο δημοκρατικό, αντί για «ναι ή όχι». Και μετά πας πίσω από πόρτες και υπόσχεσαι πράγματα στα μεγαλύτερα κόμματα. Και έτσι έχεις «ναι» γιατί υποσχέθηκες τα σωστά πράγματα. Αυτό δεν είναι δημοκρατία.
Δημοσιογράφος 1: Έτσι είναι η πολιτική όμως.
Φειδίας: Τι εννοείς ότι έτσι είναι η πολιτική; Έχουμε αντιπροσωπευτική δημοκρατία, και αυτό δεν είναι αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Πες μου, ποιος την εξέλεξε για να είναι εκεί;
Δημοσιογράφος 2: Οι αρχηγοί κρατών που εκλέξαμε στη χώρα μας.
Φειδίας: Πίσω από κλειστές πόρτες δεν είχαν επιλογή, και αναγκάστηκαν και δεν είχαν πολλά να πουν. Δεν είναι διαφανές.
Δημοσιογράφος 1: Δεν είναι διαφανές… αλλά εννοώ, είναι μια δημοκρατική διαδικασία, επειδή στο τέλος έτσι λειτουργεί η αντιπροσωπευτική δημοκρατία.
Φειδίας: Αλλά αν έτσι λειτουργεί η αντιπροσωπευτική δημοκρατία… Μας εκλέξατε ως ευρωβουλευτές, αφήστε μας να αποφασίσουμε. Όχι αντιπροσωπευτική δημοκρατία της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας κάποιου άλλου, που επιλέγει πίσω από κλειστές πόρτες να βάλει ένα άτομο, και εσύ λες «ναι ή όχι».
Σημειώνουμε ότι το βίντεο εμφανίζει συρραφή διαφορετικών πλάνων, πιθανότατα με σκοπό να περιορίσει τη διάρκειά του στο 1 λεπτό. Καθώς δεν εντοπίσαμε δημοσιευμένο κάποιο πληρέστερο βίντεο, θα εξετάσουμε αποκλειστικά τις παραπάνω αναφορές.
Υπόβαθρο Φειδία
Ο Φειδίας έγινε γνωστός μέσα από το κανάλι του στο Youtube, το οποίο ξεκίνησε το 2019. Το περιεχόμενο των βίντεο αφορούσε γενική θεματολογία, μεταξύ άλλων δοκιμή νέων τεχνολογικών προϊόντων, ωστόσο υπήρξαν και περιπτώσεις που του προσέδωσαν πιο αμφιλεγόμενη φήμη. Τέτοιες περιπτώσεις αφορούσαν κυρίως βίντεο στα οποία καυχιόταν για τη δυνατότητα του να ταξιδεύει σε διάφορες χώρες δωρεάν, μεταξύ άλλων αποφεύγοντας την πληρωμή νόμιμων αντιτίμων. Χαρακτηριστική ήταν και μια άλλη περίπτωση, όπου, μαζί με έναν ακόμη παραγωγό βίντεο, πλήρωσαν νεαρούς για να εκτελέσουν ασυνήθιστες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένου του μασήματος μιας γόπας τσιγάρου. Έκτοτε, τα συγκεκριμένα βίντεο έχουν διαγραφεί.
Τον Απρίλιο του 2024, ο Φειδίας ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του για τις Ευρωεκλογές της Κύπρου, ως κομματικά ανεξάρτητος υποψήφιος. Ενώ δήλωνε ότι ήθελε να αυξήσει τη συμμετοχή του κοινού στις Ευρωεκλογές, παραδεχόταν ότι δεν ήξερε πολλά από πολιτική, και απέφευγε τις πολιτικές τοποθετήσεις. Τελικά, κατάφερε να λάβει το 20% της κυπριακής ψήφου, μια εξέλιξη που θεωρήθηκε αποτέλεσμα της απογοήτευσης των ψηφοφόρων από το παραδοσιακό πολιτικό σύστημα.
Ο Φειδίας είχε δηλώσει ότι θα ζητούσε τη γνώμη του διαδικτυακού κοινού του για την ψήφο του σε διάφορα ζητήματα, και πρώτο εξ αυτών, ήταν αν θα έπρεπε να ψηφίσει υπέρ της προεδρίας της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αφού ανέρτησε αντίστοιχες ανοιχτές ψηφοφορίες στα κοινωνικά του δίκτυα για μερικές ημέρες, δήλωσε ότι το κοινό κατά 70-80% τοποθετούνταν αρνητικά, και άρα και ο ίδιος θα ψήφιζε αρνητικά. Είναι σκόπιμο να σημειωθεί ότι μια τέτοια ψηφοφορία δε μπορεί να θεωρηθεί μεθοδολογικά έγκυρη, τόσο λόγω προκαταλήψεων ως προς το δείγμα ανάγνωσης και απάντησης, όσο και λόγω αδυναμίας διάκρισης των πλαστών λογαριασμών (bots) και όσων προσπαθούν με αθέμιτο τρόπο να μεταβάλουν το αποτέλεσμα.
Ανάλυση ισχυρισμών
Υπόβαθρο εκλογής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει 7 θεσμικά όργανα. Στο πλαίσιο του παρόντος άρθρου, τα εξής 3 είναι σχετικά: το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (που απαρτίζεται από τους αρχηγούς των κυβερνήσεων των κρατών μελών της ΕΕ), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (του οποίου οι ευρωβουλευτές εκλέγονται άμεσα από το κοινό) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ή όπως αναφέρεται συνήθως η “Κομισιόν”, που συνιστά την «κυβέρνηση» της ΕΕ, και αποτελείται από επιτρόπους του κάθε κράτους μέλους και έναν πρόεδρο).
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής βρίσκεται στη θέση υψηλότερης ισχύος στην ΕΕ, καθώς καθορίζει τη στρατηγική, νομοθεσία, προϋπολογισμό και διεθνείς σχέσεις της. Έτσι, ο τρόπος που εκλέγεται η πρόεδρος έχει αποτελέσει σημείο έντονου ενδιαφέροντος και μεταβολών από την ίδρυση της Επιτροπής, ήδη από τη δεκαετία του 1950 σε μια πρώιμη μορφή της. Για τις πρώτες δεκαετίες του θεσμού, η πρόεδρος εκλεγόταν μόνο με ομοφωνία μεταξύ των κρατών μελών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, προδρόμων της ΕΕ.
Με την ίδρυση της ΕΕ το 1993, δόθηκε για πρώτη φορά η δυνατότητα στους άμεσα ψηφισμένους ευρωβουλευτές, να συμμετέχουν συμβουλευτικά στην εκλογή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και να εγκρίνουν το σύνολο της Επιτροπής πριν τον διορισμό της. Έπειτα, το 1999, οι ευρωβουλευτές έλαβαν τη δυνατότητα να ασκούν βέτο και μεμονωμένα στην υποψήφια πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πριν την πρόταση των επιτρόπων. Από το 2009, θεσμοθετήθηκε και επίσημα η υποχρέωση του Συμβουλίου των κρατών μελών να συμβουλεύεται το Ευρωκοινοβούλιο προτού προτείνει την υποψήφια πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πρακτική που ανεπίσημα λάμβανε χώρα και νωρίτερα.
Η πολιτική του επικεφαλής υποψηφίου
Το 2014, το Ευρωκοινοβούλιο πρότεινε να αναλάβει ακόμη πιο άμεσο ρόλο στην εκλογή της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με την πολιτική του επικεφαλής υποψηφίουΠου έγινε επίσης γνωστή με τον γερμανικό όρο Spitzenkandidat.
Η πολιτική αυτή αφορά τη δυνατότητα του κάθε κόμματος του Ευρωκοινοβουλίου να προτείνει τον δικό του υποψήφιο για την προεδρία, και έπειτα, το Συμβούλιο να καλείται να επιλέξει μεταξύ αυτών των ατόμων, τον τελικό υποψήφιο. Μέχρι και σήμερα, αυτή η πολιτική δεν έχει επικυρωθεί νομικάΠιο πρόσφατα, το Δεκέμβριο του 2023, το Ευρωκοινοβούλιο ψήφισε μια αναφορά που μεταξύ άλλων ζητούσε από το Συμβούλιο να δεσμευτεί ότι θα περιοριζόταν στους επικεφαλής υποψηφίους, αλλά το Συμβούλιο δε δημοσίευσε δική του απάντηση. Μήνες μετά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε το δικό της σχολιασμό για την αναφορά, όπου όμως δεν τοποθετήθηκε υπέρ ή κατά της συγκεκριμένης πρότασης., συνεπώς το Συμβούλιο δεν υποχρεώνεται να περιοριστεί σε αυτούς τους υποψηφίους. Ανεξαρτήτως, στις ευρωεκλογές των 2014, 2019 και 2024, τα κόμματα πρότειναν τους επικεφαλής υποψηφίους τους.
Την πρώτη φορά που δοκιμάστηκε η πολιτική του επικεφαλής υποψηφίου, στέφθηκε με επιτυχία. Το 2014, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP), που από την ίδρυση του Ευρωκοινοβουλίου αποτελεί το ισχυρότερο κόμμα, πρότεινε τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος έγινε αποδεκτός από το Συμβούλιο, και τελικά υπερψηφίστηκε και από ολόκληρο το Ευρωκοινοβούλιο.
Η εκλογή και επανεκλογή της φον ντερ Λάιεν
Ωστόσο, το 2019 η πολιτική του επικεφαλής υποψηφίου δεν εφαρμόστηκε, καθώς κανένας από τους προτεινόμενους των κομμάτων δεν έγινε αποδεκτός κατά ειδική πλειοψηφίαΑπό το 2014, για να επιτευχθεί ειδική πλειοψηφία στο Συμβούλιο, πρέπει να πληρούνται ταυτόχρονα δύο προϋποθέσεις: α) η πρόταση πρέπει να υπερψηφιστεί από το 55% των κρατών μελών, β) η πρόταση πρέπει να υποστηριχθεί από κράτη μέλη που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ από τα κράτη μέλη. Ακολούθησαν διαπραγματεύσεις, που τελικά οδήγησαν σε συμβιβασμούς και προεδρία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στην πρώτη της θητεία σε αυτόν τον ρόλο.
Χρειάζεται να διευκρινιστεί ότι ενώ η φον ντερ Λάιεν προτάθηκε ξαφνικά ως υποψήφια προς το τέλος των διαπραγματεύσεων, παρουσίαζε προϋπάρχουσα σχέση ετών με το EPP. Μεταξύ 2005-2019 συμμετείχε στην Γερμανική κυβέρνηση ως μέλος του κόμματος CDU, που ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του EPP. Σε αυτό το πλαίσιο, το 2016 η ίδια είχε προεδρεύσει στη Συνάντηση Υπουργών Άμυνας του EPP. Έπειτα, κατά την πρώτη θητεία της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η φον ντερ Λάιεν εμφανιζόταν συχνά σε βίντεο και εκδηλώσεις του EPP. Στην ιστοσελίδα του, το EPP σημειώνει ότι η θητεία της την καθιστά επίσης αντιπρόεδρο του κόμματος.
Τον Φεβρουάριο του 2024, το EPP ανακοίνωσε ότι υποψηφιότητα για τον επόμενο επικεφαλής υποψήφιο του κόμματος, είχε δηλώσει μόνο η φον ντερ Λάιεν. Τον επόμενο μήνα, έλαβε χώρα το ετήσιο συνέδριο του EPP, όπου μεταξύ άλλων, ψηφίστηκε και επικυρώθηκε η υποψηφιότητα της φον ντερ Λάιεν. Δικαίωμα ψήφου, εκτός των ευρωβουλευτών του EPP (176 άτομα), είχε και ένα μεγάλο εύρος άλλων προσώπων που συνδέονται με το κόμμα, αρκετά απ’ αυτά σε θέσεις άμεσης εκλογής από το κοινόα) Μέλη της Προεδρίας του EPP.
β) Πρόεδροι τακτικών κομμάτων-μελών, συνδεδεμένων κομμάτων-μελών και συνδεδεμένων ενώσεων-μελών.
γ) Εκπρόσωποι τακτικών κομμάτων-μελών, συνδεδεμένων κομμάτων-μελών και συνδεδεμένων ενώσεων-μελών.
δ) Αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι ανήκουν σε τακτικό κόμμα-μέλος.
ε) Ατομικά μέλη του Συνδέσμου (συμπεριλαμβάνονται οι Ευρωβουλευτές).
στ) Μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπό την προϋπόθεση ότι είναι μέλη τακτικού κόμματος-μέλους.
ζ) Πρόεδροι των ομάδων του EPP, καθώς και ομοϊδεατών ή συνδεδεμένων ομάδων στα κοινοβουλευτικά σώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης, του ΟΑΣΕ, του ΝΑΤΟ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, της Ένωσης για τη Μεσόγειο και του EURONEST, εφόσον είναι μέλη τακτικού ή συνδεδεμένου κόμματος-μέλους.
η) Εκπρόσωποι του EPP, καθώς και ομοϊδεατών ή συνδεδεμένων ομάδων στα κοινοβουλευτικά σώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης, του ΟΑΣΕ, του ΝΑΤΟ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, της Ένωσης για τη Μεσόγειο και του EURONEST, εφόσον είναι μέλη τακτικού ή συνδεδεμένου κόμματος-μέλους.. Από 737 ψηφοφόρους, ψήφισαν οι 499, και 400 εξ αυτών θετικά (54% υπέρ στο σύνολο των ψηφοφόρων και 80% στο σύνολο των εγκύρων).
Αναμενόμενα, η ποικιλία και το πλήθος των ψηφοφόρων βοήθησε στον περιορισμό του προβλήματος των κρυφών συμφωνιών που κατακρίνει το επίμαχο βίντεο. Επίσης, η συνεδριακή ψηφοφορία του EPP ήταν κρυφή, με σκοπό τον περιορισμό αθέμιτων επιρροών, ενώ το συνέδριο βιντεοσκοπούνταν και οι διεργασίες του καλύπτονταν ζωντανά από δημοσιογράφους. Από την άλλη, ο τρόπος ανάδειξης της φον ντερ Λάιεν σε μοναδική υποψήφια, και χωρίς μια πιο παραδοσιακή προεκλογική πορεία, δέχθηκε κριτική από διάφορους κύκλους ως μη ιδανική εφαρμογή του συστήματος επικεφαλής υποψηφίου.
Τελικά, τον Ιούλιο του 2024, η φον ντερ Λάιεν επανεκλέχθηκε ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με 401 ψήφους από το σύνολο των 719 ευρωβουλευτών (56% υπέρ)Γι’ αυτήν την επικύρωση, απαιτείται θετική ψήφος από τουλάχιστον το μισό Ευρωκοινοβούλιο, όχι μόνο πλειοψηφία μεταξύ των έγκυρων ψηφοδελτίων. Όπως και πριν, η συγκεκριμένη ψήφος μεταξύ ευρωβουλευτών είναι κρυφή, αλλά τα τεκταινόμενα καλύπτονται ζωντανά.
Δημοκρατικός έλεγχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Υπάρχουν και περισσότερα στοιχεία που υποστηρίζουν το δημοκρατικό υπόβαθρο της εξουσίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Καταρχάς, από την εφαρμογή του συστήματος επικεφαλής υποψηφίου από το 2014, άρχισε να λαμβάνει χώρα και δημόσια τηλεμαχία (debate) μεταξύ των εν λόγω υποψηφίωνΗ τηλεμαχία προβάλλεται μέσω του δικτύου Eurovision, το οποίο είναι γνωστότερο για την προβολή του αντίστοιχου διαγωνισμού μουσικής, αλλά καλύπτει διάφορες εκδηλώσεις. Η τηλεμαχία αυτή συμπεριλαμβάνει ερωτήσεις από το κοινό, τόσο τοπικά όσο και διαδικτυακά, και μεταφράζεται ζωντανά σε 24 γλώσσες. Παρακάτω, παραθέτουμε τη ζωντανή αναμετάδοση της πιο πρόσφατης τηλεμαχίας, το Μάιο του 2024:
Όπως εξηγεί επίσης το ερευνητικό παράρτημα του Ευρωκοινοβουλίου, και μετά τη ψήφο του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κοινοβουλευτικός έλεγχος δε σταματάει. Καταρχάς, το σύνολο των επιτρόπων που προτείνει ο πρόεδρος ελέγχεται σε βάθος από κοινοβουλευτικές επιτροπές που αντιστοιχούν στην κάθε αρμοδιότητα, και έπειτα, απαιτείται και πάλι πλειοψηφία στο σύνολο του Ευρωκοινοβουλίου για το διορισμό των επιτρόπων. Ο έλεγχος αυτός συμπεριλαμβάνει έρευνα για σύγκρουση συμφερόντων, ικανότητες, τεχνογνωσία και αφοσίωση. Παρότι οι ευρωβουλευτές δε μπορούν επίσημα να απορρίψουν συγκεκριμένους υποψηφίους, μπορούν να ασκήσουν πίεση που οδηγεί αμφιλεγόμενους υποψηφίους σε παραίτηση ή άλλες θέσεις. Είναι σκόπιμο να σημειωθεί ότι μια βδομάδα πριν την ανάρτηση του επίμαχου βίντεο, ο Φειδίας είχε αναρτήσει άλλο βίντεο όπου εξηγούσε ότι σύντομα θα καλούνταν να συμμετάσχει στις αξιολογήσεις των επιτρόπων.
Επιπλέον, οι ευρωβουλευτές ελέγχουν διαρκώς τα πεπραγμένα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και μπορούν να ψηφίζουν αναφορές που της ασκούν κριτική. Ειδικά στην περίπτωση που τα 2/3 των ευρωβουλευτών συμφωνήσουν ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι πλέον ακατάλληλη για τον ρόλο της, μπορούν να ασκήσουν πρόταση μομφής και να την καθαιρέσουν. Αυτό το μέτρο δεν έχει εφαρμοστεί μέχρι σήμερα, ωστόσο και μόνο το γεγονός ότι υπάρχει η εν λόγω δυνατότητα ασκεί πίεση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Χαρακτηριστικά, έπειτα από ένα σκάνδαλο οικονομικής διαφθοράς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή του 1999 παραιτήθηκε μόνη της, ώστε να αποφύγει μια επίσημη πρόταση μομφής.
Η δημοκρατική ισορροπία της ΕΕ
Στη βάση λειτουργίας της ΕΕ, βρίσκεται η προσπάθεια εξισορρόπησης της πολιτικής του κάθε κράτους μέλους, με την ενοποιημένη πολιτική της ΕΕ. Έτσι, ένα νέο σύστημα που θα προσέδιδε ιδιαίτερα αυξημένη εξουσία επιλογής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το Ευρωκοινοβούλιο, όπως φαίνεται να προτείνει ο Φειδίας στο επίμαχο βίντεο, θα μπορούσε να αμφισβητηθεί επίσης με δημοκρατικά κριτήρια, από την οπτική των κρατών μελών. Η νομιμότητα της εξουσίας της ΕΕ έχει ήδη αξιολογηθεί σε σειρά κρατικών συνταγματικών δικαστηρίων, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της Τσεχίας, και γενικά έχει βρεθεί εντός των ορίων που δεν παραβιάζουν την εθνική κυριαρχία, αλλά πρόσφατα, αντίστοιχο δικαστήριο στην Πολωνία αμφισβήτησε το επίπεδο εξουσίας των δικαστηρίων της ΕΕ.
Είναι σκόπιμο να αναφερθεί ότι σε δημοσκόπηση του 2022, η πρόταση εκλογής της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής άμεσα από το κοινό βρήκε σύμφωνη την πλειοψηφία σε πολίτες 8 χωρών που ρωτήθηκαν, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Ωστόσο, στο σημερινό επίπεδο ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης μεταξύ των κρατών μελών και της ΕΕ, αυτή η πρόταση δε βρίσκεται ακόμη υπό συζήτηση ως μια πολιτικά ρεαλιστική επιλογή. Μεταξύ του συνόλου των ευρωβουλευτών, διαφόρων ηγετικών πολιτικών, του ερευνητικού παραρτήματος του Ευρωκοινοβουλίου και εξειδικευμένων ακαδημαϊκών, η πιο αναγνωρισμένη πρόταση αφορά τη βελτίωση του υπάρχοντος συστήματος επικεφαλής υποψηφίου, και πιθανόν τη δέσμευση του Συμβουλίου να προτείνει μόνο τέτοιους υποψηφίους για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Συμπέρασμα
Η αναφορά ότι η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έγινε υποψήφια με συμφωνίες πίσω από κλειστές πόρτες, με μη δημοκρατικό τρόπο, είναι αβάσιμη.
Για την τελευταία της θητεία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πρώτα εκλέχθηκε ως υποψήφια από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP), το ισχυρότερο στο Ευρωκοινοβούλιο. Σε αυτή τη ψήφο συμμετείχαν και ευρωβουλευτές του EPP, και πολλά ακόμη πρόσωπα που συνδέονται με το κόμμα. Συνολικά ψήφισαν 499 άτομα, αναμενόμενα περιορίζοντας τις κρυφές συμφωνίες. Επίσης, η ψήφος ήταν κρυφή ώστε να αποφευχθούν αθέμιτες επιρροές, και οι διεργασίες καλύπτονταν ζωντανά. Ακολούθησε δημόσιο debate με τους υποψηφίους των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κομμάτων και ερωτήσεις από το κοινό. Έπειτα, η φον ντερ Λάιεν επιλέχθηκε ως η τελική υποψήφια από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που απαρτίζουν οι δημοκρατικά εκλεγμένοι ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ. Τέλος, η προεδρία της επικυρώθηκε με κρυφή ψήφο στο Ευρωκοινοβούλιο, όπου απαιτείται πλειοψηφία του συνόλου. Επιτροπές του Ευρωκοινοβουλίου έπειτα θα παρέχουν ακρόαση σε έναν προς έναν τους προτεινόμενους επιτρόπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και μπορούν να ασκήσουν πίεση για αλλαγές τους. Μετά την έγκριση ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το Ευρωκοινοβούλιο της ασκεί διαρκή έλεγχο, και αν τα 2/3 του κρίνουν ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι πλέον ακατάλληλη, μπορούν να την οδηγήσουν σε παραίτηση.
Διευκρινίσεις χρειάζεται και η αναφορά ότι για να αυξηθεί η δημοκρατικότητα, το Ευρωκοινοβούλιο θα έπρεπε να διαλέγει υποψηφίους με μεγαλύτερη ευελιξία.
Η ΕΕ εξισορροπεί την εξουσία της με την κυριαρχία των κρατών μελών, και μια πρόταση που θα περιόριζε τον έλεγχο των κρατών στην ανώτατη διοίκηση της ΕΕ, θα μπορούσε να αμφισβητηθεί και με δημοκρατικά κριτήρια. Μεταξύ του συνόλου των ευρωβουλευτών, διαφόρων ηγετικών πολιτικών, του ερευνητικού παραρτήματος του Ευρωκοινοβουλίου και εξειδικευμένων ακαδημαϊκών, η πιο αναγνωρισμένη πρόταση αφορά τη βελτίωση του υπάρχοντος συστήματος πρότασης υποψηφίου από τα ευρωπαϊκά κόμματα, και πιθανόν τη δέσμευση του Συμβουλίου ώστε να προτείνει μόνο τέτοιους υποψηφίους για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)