| schema:text
| - Λογαριασμοί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και μέσα ενημέρωσης αναπαράγουν τον ισχυρισμό ότι η Γερμανία αύξησε την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη κατά 30% μέσα στον Οκτώβριο του 2024. Ο ισχυρισμός συνοδεύεται από κριτική σε χώρες όπως η Ελλάδα που αυξάνουν το ποσοστό παραγωγής ενέργειας με χρήση εναλλακτικών πηγών, αναφέροντας ότι ενώ γίνεται αυτή η προσπάθεια ενεργειακής μετάβασης, χώρες του βορρά όπως η Γερμανία εκμεταλλεύονται ορυκτά καύσιμα ενισχύοντας την οικονομία τους. Ωστόσο ο ισχυρισμός είναι ψευδής, καθώς τα δεδομένα δείχνουν σταδιακή μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων, και συγκεκριμένα λιγνίτη, στην Γερμανία τα τελευταία 20 χρόνια.
Παραδείγματα αναπαραγωγής του ισχυρισμού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βρίσκονται αρχειοθετημένα εδώ και εδώ.
Ο εξεταζόμενος ισχυρισμός
Τον ισχυρισμό αναπαρήγαγε, μεταξύ άλλων, και ο δημοσιογράφος Θανάσης Αυγερινός στον προσωπικό του λογαριασμό στο X:
Γεμίστε την Ελλάδα ανεμογεννήτριες, καταστρέψτε ότι έχει μείνει από ελεύθερη γη, ώστε να μπορούν οι “οικολόγοι” της #EU να κάψουν τον άνθρακά τους ελεύθερα και αντιπολεμικά…
Η ανάρτηση την οποία αναπαρήγαγε ανέφερε τα εξής:
30% αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με λιγνίτη στη Γερμανία τον Οκτώβριο. Άκου να δεις…
Ανάλυση του ισχυρισμού
Ο ισχυρισμός ότι σημειώθηκε αύξηση χρήσης λιγνίτη για παραγωγή ενέργειας κατά 30% στην Γερμανία τον Οκτώβριο του 2024 είναι εν μέρει ακριβής αλλά παραλείπει πολύ σημαντικές λεπτομέρειες.
Αρχικά, εντοπίσαμε τα δεδομένα παραγωγής ενέργειας για την Γερμανία από την χρήση Λιγνίτη για τους μήνες Αύγουστο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο του 2024 από την πλατφόρμα του Ευρωπαϊκού Δικτύου Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ENTSO-e)Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ENTSO-e) είναι ο οργανισμός που εκπροσωπεί τους Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (TSOs) στην Ευρώπη. Συντονίζει δραστηριότητες που σχετίζονται με την ασφάλεια και τη σταθερότητα του δικτύου, την ανάπτυξη κοινών τεχνικών προτύπων και τη διασυνοριακή ροή ενέργειας. Μέλος του ENTSO-e στην Ελλάδα είναι ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ). Τα στοιχεία από τον ENTSO-e δείχνουν παραγωγή κατά μέσο όρο περίπου 5.18 τεραβατώρες (TWh) τον Σεπτέμβριο και περίπου 6.84 τεραβατώρες (TWh) τον Οκτώβριο του 2024, συνεπώς αύξηση περίπου 32% μεταξύ των δυο μηνών.
Ωστόσο οι μηνιαίες διακυμάνσεις στην παραγωγή και χρήση διαφορετικών πηγών ενέργειας δεν δείχνουν την συνολική τάση χρήσης τους μακροπρόθεσμα. Συγκεκριμένα, ενώ όντως σημειώθηκε προσωρινή αύξηση στην χρήση λιγνίτη στην Γερμανία, αυτό ήταν αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, αυξημένων τιμών φυσικού αερίου, σταθερής τιμής λιγνίτη και χαμηλότερων τιμών για τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίουΣτην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχει σχετική νομοθεσία (Οδηγία 2003/87/EC) για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και επιχειρήσεις που εκπέμπουν τέτοιου είδους αέρια επωμίζονται ένα κόστος για τις εκπομπές σύμφωνα με το σύστημα EU ETS. για εκείνους τους μήνες. Εξετάζοντας συνολικά την εικόνα της Γερμανίας όμως βλέπουμε ότι η παραγωγή και χρήση λιγνίτη, όχι μόνο δεν σημειώνει αύξηση αλλά συνεχόμενη μείωση. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιώντας πάλι τα δεδομένα από τον ENTSO-e, συγκρίνοντας την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του 2024 με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 βλέπουμε ότι σημειώνεται μείωση χρήσης λιγνίτη κατά 13.5%.
Μάλιστα, εξετάζοντας τα δεδομένα από το 2015 μέχρι το 2024 βλέπουμε μείωση στην παραγωγή λιγνίτη σχεδόν κάθε χρόνο για την τελευταία δεκαετία με εξαίρεση το 2021 και το 2022. Συνολικά, από το 2015 μέχρι το 2024 σημειώνεται μείωση κατά 42.46%.
Όπως είναι σαφές λοιπόν από τα σχετικά δεδομένα, η παραγωγή ενέργειας από λιγνίτη σημειώνει συνολική πτώση την τελευταία δεκαετία, περίπου 50%, με τις πιο σημαντικές μειώσεις να σημειώνονται από το 2019 και μετά. Αυτές οι μειώσεις συνάδουν χρονικά και με την νομοθεσία που πέρασε στην Γερμανία το 2020 για εξάλειψη της χρήσης λιγνίτη και αντίστοιχων πηγών καύσιμου άνθρακα στην χώρα μέχρι το 2038. Μέχρι σήμερα, η Γερμανία παραμένει μια από τις χώρες της ΕΕ με τις μεγαλύτερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Ωστόσο τα στοιχεία δείχνουν ότι από το 1990 μέχρι σήμερα, έχει μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανά μονάδα παραγώμενου ηλεκτρισμού κατά 49.54%. Επιπρόσθετα, εξετάζοντας τα δεδομένα για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η παραγωγή δείχνει συνολική αύξηση από το 2015 μέχρι το 2024.
Τέλος, η στάση της γερμανικής κυβέρνησης για την ενεργειακή μετάβαση σε πλήρως ανανεώσιμες πηγές είναι σαφής τόσο από τις πολιτικές της όσο και από τις επενδύσεις στην ενίσχυση του δικτύου τους. Συγκεκριμένα, τον Αύγουστο το 2024 η Γερμανική κυβέρνηση ενέκρινε την διοχέτευση 57 δισεκατομμυρίων ευρώ σε επενδύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ένα μέρος από αυτά τα χρήματα θα χρησιμοποιηθούν για ενεργειακές αναβαθμίσεις υποδομών και 12.6 δισεκατομμύρια από αυτό το ποσό θα διοχετευτούν για ενίσχυση της ενεργειακής παραγωγής με ΑΠΕ. Παράλληλα, στο πλαίσιο του 29ου Συνεδρίου για την Κλιματική Αλλαγή των Ηνωμένων Εθνών (COP29), οι εκπρόσωποι της Γερμανίας ανακοίνωσαν στις 19 Νοεμβρίου συνεισφορά 60 εκατομμυρίων ευρώ στο Ταμείο Προσαρμογής (Adaptation Fund). Το Ταμείο Προσαρμογής είναι ένα διεθνές ταμείο που παρέχει οικονομική υποστήριξη σε αναπτυσσόμενες χώρες για προγράμματα αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Συμπέρασμα
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, ο ισχυρισμός ότι χώρες όπως η Ελλάδα μειώνουν την χρήση λιγνίτη για να μπορούν άλλες ευρωπαϊκές χώρες να καίνε ελεύθερα άνθρακα, όπως η Γερμανία που αύξησε κατά 30% την παραγωγή ενέργειας από λιγνίτη είναι παραπλανητικός. Η Γερμανία σημείωσε όντως αύξηση παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη κοντά στο 32% τον Οκτώβριο του 2024 λόγω προσωρινής μείωσης παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές, σταθερή τιμή του λιγνίτη και προσωρινή μείωση των τιμών για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην Ευρώπη. Ωστόσο, αυτή η αύξηση είναι μηνιαία και η χρήση της απόδειξη συνολικής τάσης αύξησης της χρήσης λιγνίτη για παραγωγή ηλεκτρισμού στην χώρα είναι εσφαλμένη. Κοιτώντας τα στοιχεία παραγωγής ηλεκτρισμού από λιγνίτη στην χώρα την τελευταία δεκαετία βλέπουμε συνολική πτώση περίπου 50%.
Αρχισυντάκτης στο FactReview και fact-checker με βασικό αντικείμενο την επιστημονική αρθρογραφία και ανάλυση επιστημονικής παραπληροφόρησης.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)