| schema:text
| - 7 Haziran Süreci Demokratik miydi?
Türkiye, 7 Haziran seçimlerini uluslararası standartlarca demokratik olarak gerçekleştirmiştir.
7 Haziran Süreci Demokratik miydi?
Başbakan Ahmet Davutoğlu 16 Eylül 2015 tarihinde 17.30 saatinde NTV canlı yayınında önemli açıklamalarda bulundu. Davutoğlu konuşmasında “Türkiye, 7 Haziran seçimlerini uluslararası standartlarca demokratik olarak gerçekleştirmiştir.” iddasında bulundu.
7 Haziran Seçimleri ve Uluslararası Demokratik Standartlar
7 Haziran seçimleri, anaakım medyaya ve sosyal medyaya görece daha az hile iddiasının yansıdığı bir seçim oldu. Geçtiğimiz seçimde de adından söz ettiren Oy ve Ötesi grubunun 7 Haziran seçimlerinde yaptıkları gözlemleri değerlendirdikleri raporlarında, kendi sistemleri ile YSK’nin tutanak sistemleri arasında sonuca kesin olarak etki edecek bir sapma görülmediği tespiti yapıldı. Yani Başbakan Davutoğlu, seçim gününde hile yapılmamıştır, şeklinde bir iddiada bulunsaydı, o zaman o güne dair değerlendirmeleri analize eklememiz gerekirdi.
Fakat seçimler sadece seçim gününden ibaret değil. Seçimlere doğru giden süreç de en az seçimin yapıldığı an kadar önemli ve belirleyici olabiliyor. Hatta bazı akademisyenlere göre seçime giden süreç ülkenin demokrasisine dair çok daha fazla ipucu verebiliyor (bkz. Levitsky & Way 2010). Dahası, seçimlerde uluslararası demokratik standartlar deyince akla gelen Avrupa Konseyi'nin Venedik Komisyonu'nun İyi Uygulama Kuralları veya AGİT'in Kopenhag Belgesi gibi referans metinler de seçim sürecini dikkate alan kriterler içeriyor. Bu sebeple Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) gibi kurumlar, seçim gözlemciliğine asıl seçim tarihinden daha önce başlıyorlar. Nitekim, AGİT Gözlemci Heyeti, 7 Haziran seçimlerini izleme sürecine Mayıs ayı ortasında başlamıştı.
AGİT Raporu Ne Söylüyor?
Türkiye’nin kurucu üyelerinden olduğu AGİT, daha önce de Türkiye’de seçimleri izlemişti. 7 Haziran seçimlerine de mayıs ayından itibaren, üye ülkelerden uzmanlardan oluşan bir heyetle gözlemci olarak katıldı. Seçim gözlemciliği sürecinin ardından yayınlanan değerlendirme raporuna bakıldığında, Türkiye’nin, 7 Haziran seçimleri öncesi uluslararası standartlara tam olarak da uymayan bir süreç geçirdiğini görüyoruz. AGİT’in söz konusu raporunda, eleştirel medya kuruluşlarının baskı gördüğü, bağlantılı olarak hakaret davaları aracılığıyla ifade özgürlüğünün kısıtlandığı ifade ediliyor. Raporda ayrıca, 7 Haziran seçimleri öncesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın düzenlediği mitinglere de değinilerek, bu mitinglerin 1990 AGİT Kopenhag Belgesi’nin 5.4 sayılı paragrafına ve Venedik Komisyonu’nun İyi Uygulama Kuralları’nın 1.2.3a Bölümüne aykırılık gösterdiği belirtilmiş. Bahsedilen belgeler seçim güvenliği ve demokratik standartlar açısından uluslararası kabul görmüş ve Türkiye’nin üyesi olduğu kurumlar tarafından oluşturulmuştur. Dolayısıyla konuyla ilgili uluslararası standartlar arasında oldukları söylenebilir.
Başbakan Davutoğlu’nun iddiasını, seçime giden süreci de dikkate alarak incelediğimizde, 7 Haziran seçimlerinin uluslararası demokratik standartlara tam olarak uymadığını söyleyebiliriz.
Sonuç olarak Başbakan Davutoğlu’nun iddiasında doğruluk payı yoktur.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)