Last Updated on अगस्ट 29, 2023 by Neelam Singh
सारांश
सामाजिक सञ्जालमा मानव स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित दाबीसहितको सामग्री फेला परेको छ । उक्त लेखमा नेपालमा पाइने जडिबुटीको रसलाई छोएर मात्रै हेर्दा ज्वरो निको हुने दाबी गरिएको छ । जब हामीले यो दावी जाँच गर्यौं हामीले यो दावी गलत भएको पायौं।
दाबी
Scienceinfotech.com.np नामक वेबसाइटमा प्रकाशित लेखमा डा.रामबहादुर बोहरा नामसहितको लेख पढ्न सकिन्छ । सोही लेखमा पत्थर चट्टा अजम्मरी नामक वनस्पतिलाई हेरेकै भरमा ज्वरो निको हुने दाबी गरिएको छ ।
उक्त लेखको एउटा अंश यस्तो छ- ‘आउनुस आज पुर्ब नै भनि सकेको छु हेरेर ज्वरो निको हुने जडिबुटीबारे यहाँ पस्कन लागेको छु । पत्थर चट्टा अजम्मरी यो कतिपय घरहरुमा गमलामा रोपेको देख्न सक्नुहुन्छ । यो जडिबुटीको पात ल्याउनुहोस् र पिस्नुहोस् रस निकाली सकेपछि माटाको भाडामा राखरे ६ फुटको दुरीमा राखेर एक घण्टा हेर्न लगाउनुस हेर्दा अनेत्र ध्यान नदिनुहोला क्रमश: ज्वरो उत्रदै जानेछ ।’
तथ्य जाँच
के हो पत्थर चट्टा?
पत्थर चट्टा (Kalanchoe pinnata) लाई परिचित ‘हाउसप्लान्ट’ हो र यो उष्णकटिबन्धीय र उपोष्णकटिबन्धीय क्षेत्रहरूबाट अस्तित्वमा आएको मानिसन्छ । दक्षिण एशियाका विभिन्न देशहरुमा यो वनस्पतिलाई परम्परागत रुपमा आँखा दुख्ने, पेटको विकार, जन्डिस, दुखाइ, ज्वरो र पखालाको उपचारका लागि प्रयोग गरिन्छ ।
अनुसन्धानले के भन्छ ?
पत्थर चट्टा वनस्पति र यसको रसले ज्वरो वा अन्य कुनै शारीरिक समस्या निको हुन्छ भन्ने दाबीलाई कुनैपनि वैज्ञानिक प्रमाणले पुष्टि गर्दैनन् । यद्यपि, पत्थर चट्टामा ज्वरो घटाउने गुणहरू हुन सक्ने सम्भावना केही अध्ययनहरूले देखाएका छन् । यसको थप अध्ययन-अनुसन्धान आवश्यक छ ।
शरीरमा ज्वरो कसरी आउँछ ?
विभिन्न कारणले शरीरमा ज्वरो आउन सक्छ, यसका अनेक अन्तर्निहित कारणहरू हुन सक्छन् । त्यसैले ज्वरो निको पार्न मूल समस्यालाई निको पार्नुपर्ने हुन सक्छ । शरीरमा ज्वरो देखिएपछि प्रमाणमा आधारित चिकित्सा निदान र उपचार खोज्नुका साथै योग्य चिकित्सकसँग परामर्श गर्नु महत्त्वपूर्ण हुन्छ ।
ज्वरो कसरी उपचार गर्ने?
शरीरमा ज्वरो देखिएपछि गम्भीर अन्तर्निहित अवस्थाहरूलाई बेवास्ता गर्ने, उचित उपचारमा ढिलाइ गर्ने, सम्भावित लक्षणहरूबारे चिकित्सकीय सल्लाह नलिई ज्वरो निको पार्ने र चिकित्सा उपचारका लागि अप्रमाणित विधिहरूमा मात्र भरपर्नु खतरनाक पनि हुन सक्छ ।
ज्वरो निको पार्न घरेलु उपचारमा मात्र भरपर्नुले थप स्वास्थ्य जटिलताहरू, एलर्जी प्रतिक्रियाहरू निम्तिन सक्छन् । यदि लगातार उच्च ज्वरो वा गम्भीर लक्षणहरू देखिएका छन् भने उचित उपचार र चिकित्सकसँग परामर्श गर्नु आवश्यक छ ।
पत्थर चट्टा वनस्पति र यसको रसले ज्वरो वा अन्य कुनै शारीरिक समस्या निको हुन्छ भन्ने दाबीलाई कुनैपनि वैज्ञानिक प्रमाणले पुष्टि गर्दैनन् । शरीरमा ज्वरो देखिएपछि प्रमाणमा आधारित चिकित्सा निदान र उपचार खोज्नुका साथै योग्य चिकित्सकसँग परामर्श गर्नु आवश्यक छ ।