| schema:text
| - Στον απόηχο του περιστατικού με τον ναζιστικό χαιρετισμό του Ίλον Μάσκ στην τελετή ορκωμοσίας του νέου προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και των συνοδευόμενων κριτικών, κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στιγμιότυπα από ομιλίες μελών του κόμματος των Δημοκρατικών οι οποίες υποτίθεται πως δείχνουν τους εν λόγω πολιτικούς να τελούν επίσης ναζιστικό χαιρετισμό. Ωστόσο τα εν λόγω στιγμιότυπα έχουν ληφθεί εκτός πλαισίου σε σημείο που οι εν λόγω πολιτικοί χειρονομούσαν για έμφαση ή χαιρετούσαν το κοινό και δεν έχουν καμία σχέση με τον χαιρετισμό που απηύθυνε ο Ίλον Μάσκ στην ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ.
Παραδείγματα αναπαραγωγής του ισχυρισμού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βρίσκονται αρχειοθετημένα εδώ και εδώ.
Ο εξεταζόμενος ισχυρισμός
Στις εξεταζόμενες αναρτήσεις διαβάζουμε τα εξής:
Ρε γαμώτο ποιός το περίμενε και οι δημοκρατικοί είναι ναζι 😂
Διαφορετικές αναρτήσεις αναπαράγουν επιπλέον εικόνες από άλλους πολιτικούς που υποτίθεται πως κάνουν την ίδια χειρονομία, όπως η Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτέζ
Η πρωταθλήτρια των woke AOC @AOC Alexandria Ocasio-Cortez δίνει ρεσιτάλ στο πώς πρέπει να χαιρετάς σωστά ως οπαδός του Φύρερ 😂😂😂
Ανάλυση του ισχυρισμού
Η περίπτωση του Elon Musk
Στις 20 Ιανουαρίου 2025, έλαβε χώρα η τελετή ορκωμοσίας του Ντόναλντ Τραμπ ως ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ. Στην εν λόγω τελετή μίλησε μια σειρά συνεργατών του Τραμπ, μεταξύ των οποίων ήταν και ο επιχειρηματίας Ίλον Μάσκ. Είναι σημαντικό να τονίσουμε πως ο Μάσκ, πέραν της συνολικής συνεισφοράς χρηματικού ποσού άνω των 250 εκατομμυρίων δολαρίων για ενίσχυση της προεκλογικής εκστρατίας του Τραμπ και της ενεργής προώθησης του στις πρόσφατες αμερικανικές εκλογές μέσω του X, πλέον έχει αναλάβει την συνδιαχείριση ενός εξωτερικού φορέα με σκοπό την “εξυγίανση” των οικονομικών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ υπό την κυβέρνηση Τράμπ. Στο πλαίσιο της ομιλίας του στην τελετή ορκωμοσίας, ο Μασκ ευχαρίστησε το κοινό για την εκλογή του Τραμπ και απηύθυνε 2 φορές, μια στο κοινό που βρίσκεται μπροστά του και μια στο κοινό που βρίσκεται πίσω του, ναζιστικό χαιρετισμό όπως φαίνεται στο σχετικό απόσπασμα που δημοσίευσε, μεταξύ άλλων, η Guardian:
Είναι σκόπιμο να τονίσουμε ότι οι αναφορές σε ναζιστικό χαιρετισμόΕνώ οι τρόποι τέλεσης του εν λόγω χαιρετισμού εμφανίζουν ποικιλία από την άνοδο του ναζισμού μέχρι σήμερα, οι περισσότερες ακροδεξιές/νεοναζιστικές οργανώσεις τελούν τον χαιρετισμό ακουμπώντας τον ώμο τους με το δεξί χέρι και στη συνέχεια εκτείνοντας το ευθεία. δεν ήρθαν ως αποτέλεσμα της μεμονωμένης χειρονομίας του Μασκ στην τελετή ορκομωσίας, αλλά σε ένα εκτενές ιστορικό προώθησης ακροδεξιών χρηστών και θέσεων στην πλατφόρμα καθώς και στην προώθηση ακροδεξιών κομμάτων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι επαναφορές των διεγραμμένων λογαριασμών των Andrew Tate, καταδικασμένου σεξουαλικού παραβάτη και διακινητή γυναικών, του ακροδεξιού βρετανού ακτιβιστή Tommy Robinson, την αποφυλάκιση του οποίου προώθησε ανοιχτά μέσω του επίσημου λογαριασμού του στο X, και η καμπάνια προώθησης του ακροδεξιού κόμματος AfD στην Γερμανία.
Συγκεκριμένα ο Μασκ, ο οποίος την ίδια περίοδο διοργάνωσε συνέντευξη με την Alice Weidel, μια εκ των επικεφαλής του AfD, στο X και μίλησε πρόσφατα ως καλεσμένος σε συγκέντρωση του AfD, δέχτηκε σημαντική κριτική για την παρουσία του στην τελετή ορκωμοσίας του Τραμπ. Πολιτικοί, δημοσιογράφοι και μέλη εβραϊκών οργανώσεων άσκησαν δριμεία κριτική για την κίνηση, τον συμβολισμό και τις δυνητικά σοβαρές προεκτάσεις που μπορεί να έχει. Ταυτόχρονα η κίνηση του Μασκ επικροτήθηκε από ακροδεξιές οργανώσεις και προσωπικότητες ανά τον κόσμο, με χαρακτηριστικά παραδείγματα το κίνημα White Lives Matter (ένα κίνημα που προωθεί την ιδέα της “υπεροχής της λευκής φυλής”) που δημοσίευσε στο Telegram “ευχαριστούμε που μας ακούς (μερικές φορές) Ίλον, η Λευκή Φλόγα θα λάμψει ξανά!” καθώς και του ακροδεξιού σχολιαστή Nick Fuentes ο οποίος επιδοκίμασε ανοιχτά την κίνηση και την χαρακτήρισε ως ξεκάθαρο ναζιστικό χαιρετισμό. Ταυτόχρονα κυκλοφόρησαν συγκρίσεις με αντίστοιχες χειρονομίες από συγκεντρώσεις ακροδεξιών οργανώσεων στις ΗΠΑ, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την συγκέντρωση της ακροδεξιάς οργάνωσης Blood Tribe στο Ορλάντο των ΗΠΑ το 2023.
Τον Μάσκ υποστήριξαν οργανισμοί και πολιτικοί όπως ο πρόεδρος του Ισραήλ, Benjamin Netanyahu, ο οποίο δήλωσε στον επίσημο λογαριασμό του στο Χ ότι ο Μασκ “διασύρεται αδίκως” και πως “είναι σημαντικός φίλος του Ισραήλ”, ενώ αντίστοιχα ο οργανισμός Anti-Defamation League, υποστήριξε ότι ο Μασκ έκανε μια “περίεργη και αδέξια κίνηση σε μια στιγμή ενθουσιασμού και όχι ναζιστικό χαιρετισμό”. Ωστόσο, ο πρώην διεθυντής του οργανισμού, Abraham Foxman, περιέγραψε την κίνηση ως “ναζιστικό χαιρετισμό”, ενώ λίγες ημέρες μετά, όταν ο Μασκ έκανε ανάρτηση με σκοπό να αστειευτεί χρησιμοποιώντας ονόματα ηγετών του ναζιστικού καθεστώτος και του ολοκαυτώματος, ο τωρινός διευθύνων σύμβουλος του Anti-Defamation League, Jonathan Greenblatt, ανέφερε σε ανάρτηση του στο X ότι “το Ολοκαύτωμα ήταν ένα ειδεχθές περιστατικό καθιστώντας απρεπή και προσβλητική την παρουσίαση του με ελαφρύ τρόπο”.
Σε αυτό το σημείο είναι επίσης σημαντικό να σημειώσουμε ότι ένα από τα επιχειρήματα που κυκλοφόρησαν προς υπεράσπιση του Ίλον Μάσκ είναι πως η χειρονομία είχε τον συμβολισμό ότι “έδινε την καρδιά του στο πλήθος”. Ωστόσο, από παλαιότερα βίντεο του Μάσκ φαίνεται ότι έχει κάνει όντως αντίστοιχη χειρονομία στο παρελθόν, με χαρακτηριστικό παράδειγμα παρουσίαση του σε μετόχους της εταιρίας Tesla στο εργοστάσιο του Τέξας το 2023, αλλά με πολύ διαφορετικό τρόπο όπως φαίνεται στο παρακάτω βίντεο:
Οι εξεταζόμενες περιπτώσεις Δημοκρατικών πολιτικών
Μετά τις αντιδράσεις στο περιστατικό με τον Ίλον Μασκ, διάφοροι λογαριασμοί στα social media άρχισαν να αναπαράγουν κολάζ εικόνων οι οποίες υποτίθεται πως έδειχναν στιγμιότυπα από ομιλίες πολιτικών του κόμματος των Δημοκρατικών να κάνουν επίσης ναζιστικό χαιρετισμό. Ωστόσο εξετάζοντας το πλήρες υλικό και τα βίντεο στις εν λόγω περιπτώσεις είναι σαφές ότι σε καμία από αυτές δεν έγινε ναζιστικός χαιρετισμός. Πριν προχωρήσουμε με την ανάλυση των εξεταζόμενων στιγμιότυπων είναι σκόπιμο να τονίσουμε ότι την ίδια συλλογή στιγμιότυπων αναπαρήγαγε μια μέρα μετά την ορκωμοσία και ο Ίλον Μάσκ στον επίσημο λογαριασμό του με το μήνυμα “τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης είναι καθαρή προπαγάνδα, εσείς είστε τα μέσα ενημέρωσης τώρα”.
Περίπτωση Μπαράκ Ομπάμα
Το στιγμιότυπο με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, προέρχεται από ομιλία του σε συγκέντρωση Ρεπουμπλικανών μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων στην Βλατιμόρη στις 29 Ιανουαρίου 2010. Η απομαγνητοφώνηση της ομιλίας είναι διαθέσιμη στα επίσημα αρχεία του Λευκού Οίκου των ΗΠΑ ενώ το πλήρες βίντεο της ομιλίας είναι διαθέσιμο στο YouTube.Ολόκληρο το βίντεο της ομιλίας είναι αρχειοθετημένο εδώ. Παρακάτω μπορείτε να δείτε το επίμαχο σημείο στο οποίο ο Ομπάμα σηκώνει το χέρι του όταν λήφθηκε και η σχετική φωτογραφία από τον φωτοδημοσιογράφο Saul Loeb για το AFP, που χρησιμοποιήθηκε από τα εξεταζόμενα δημοσιεύματα. Από το απόσπασμαΣτο πλήρες βίντεο, το επίμαχο σημείο ξεκινάει από το 00:41:45 είναι σαφές ότι η κίνηση δεν έχει καμία σχέση με ναζιστικό χαιρετισμό:
Περίπτωση Κάμαλα Χάρις
Το στιγμιότυπο με την Κάμαλα Χάρις προέρχεται από ομιλία της σε συνέδριο του κόμματος των Δημοκρατικών στην Νότια Καρολάινα το 2019 ως υποψήφια για το χρίσμα των Δημοκρατικών για τις εκλογές του 2020. Το επίμαχο σημείο ξεκινάει από το 5:50 στο πλήρες βίντεο που είναι αρχειοθετημένο στον σταθμό C-SPAN. Σε εκείνο το σημείο η Χάρις, αναφερόμενη στον Τράμπ είπε τα εξής:
Λέει (σ.σ. ο Τράμπ) ότι θέλει να κάνει την Αμερική σπουδαία ξανά. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι θέλει να μας πάει πίσω στην εποχή που τα σχολεία ήταν διαχωρισμένα με βάση την φυλή; Σημαίνει ότι θέλει να μας πάει πίσω στην εποχή πριν τον Νόμο για τα Εκλογικά Δικαιώματα; Σημαίνει ότι θέλει να μας πάει πίσω στην εποχή πριν την θέσπιση του Νόμου για τα Πολιτικά Δικαιώματα; Γιατι δεν πρόκειται να πάμε πίσω σε εκείνες τις εποχές.
Αμέσως μετά από αυτό το σημείο η Χάρις επαναλαμβάνει την φράση “δεν επιστρέφουμε πίσω σε αυτές τις εποχές” σηκώνοντας το χέρι της. Αυτό το σημείο χρησιμοποιήθηκε για να ληφθεί το επίμαχο στιγμιότυπο που παρουσιάστηκε ψευδώς ως ναζιστικός χαιρετισμός.
Περίπτωση Αλεξάντρια Οκάσιο Κορτέζ
Το στιγμιότυπο της Αλεξάντρια Οκάσιο Κορτέζ κυκλοφόρησε σε διαφορετικές αναρτήσεις από αυτές με τους 4 πολιτικούς, αλλά ξεκίνησε πάλι από τον ίδιο λογαριασμό που προώθησε και την εξεταζόμενη τετράδα στιγμιότυπων, το Libs of Tiktok, από τον οποίο συγκέντρωσε περισσότερες από 80 εκατομμύρια προβολές.
Πρόκειται για συγκέντρωση στην συνοικία της Αστόρια στο Κουίνς της Νέας Υόρκης, όπου η Αλεξάντρια Οκάσιο Κορτέζ μίλησε σε ψηφοφόρους πριν τις ενδιάμεσες εκλογές του 2022. Στο σημείο 7:44 του αρχικού βίντεο αναφέρει τα εξής:
Έχουμε (σ.σ. το κόμμα των Δημοκρατικών) σχέδιο για την “Πράσινη Νέα Συμφωνία”. Έχουμε σχέδιο για φτηνές κατοικίες και για να μειώσουμε τα ενοίκια στην πόλη. Έχουμε σχέδιο. Αυτοί (σ.σ. το κόμμα των Ρεπουμπλικανών) έχουν τον φόβο ως εργαλείο. Και δεν θα υποκύψουμε σε αυτό.
Ακριβώς στο τέλος αυτής της δήλωσης, ξεκινώντας από το 7:54, και ενώ επαναλαμβάνει την φράση “δεν θα υποκύψουμε σε αυτό” σηκώνει παράλληλα το χέρι της. Αυτή η κίνηση απομονώθηκε από τις εξεταζόμενες αναρτήσεις και παρουσιάστηκε ψευδώς ως ναζιστικός χαιρετισμός.
Περίπτωση Ελίζαμπεθ Γουόρεν
Το στιγμιότυπο με την Ελίζαμπεθ Γουόρεν λήφθηκε από ομιλία της στο Εθνικό Συνέδριο του κόμματος των Δημοκρατικών το 2016 στο πλαίσιο υποστήριξης υποψηφιότητας της Χίλαρι Κλίντον για το χρίσμα των Δημοκρατικών στις εκλογές του 2016. Στην αρχή της ομιλίας, στο σημείο 0:48 του αρχικού βίντεο ευχαριστεί τους παρευρισκόμενους ψηφοφόρους της Πολιτείας της Μασαχουσέτης που “της έκαναν την τιμή να της επιτρέψουν να υπηρετεί την πολιτεία ως Γερουσιαστής”. Σε εκείνο το σημείο χειροκροτάει μια φορά και σηκώνει το χέρι της σε χαιρετισμό του κοινού λέγοντας “ευχαριστώ”. Αυτό το στιγμιότυπο χρησιμοποιήθηκε ψευδώς ως απόδειξη ναζιστικού χαιρετισμού. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε επίσης ότι ο ναζιστικός χαιρετισμός τελείται κατά βάση χρησιμοποιώντας το δεξί χέρι.
Περίπτωση Χίλαρι Κλίντον
Το στιγμιότυπο στην προκειμένη περίπτωση δεν προέρχεται από βίντεο αλλά από φωτογραφία που τράβηξε ο φωτογράφοςΣελίδα 71 στα αποτελέσματα του αποθετηρίου του AP του Associated Press, Charles Rex Arbogast. Πρόκειται για φωτογραφία από ομιλία της Χίλαρι Κλίντον σε εκδήλωση συγκέντρωσης χρημάτων στο πλαίσιο της προεκλογικής της καμπάνιας στις 18 Δεκεμβρίου 2007 στο Σικάγο.
Κατόπιν εκτενούς αναζήτησης δεν εντοπίστηκε βίντεο από την εν λόγω εκδήλωση. Ωστόσο, λίγες ημέρες μετά από αυτή την εκδήλωση, στις 29 Δεκεμβρίου 2007, η Κλίντον μίλησε σε μια ανοιχτή εκδήλωση με ψηφοφόρους και εκεί την βλέπουμε να σηκώνει σε αρκετά σημεία (για παράδειγμα στα σημεία 23:52 και 27:25 του αρχικού βίντεο) το χέρι της με αντίστοιχο τρόπο όταν μιλάει για έμφαση. Κανένα εξ αυτών των σημείων, τα οποία μοιάζουν με την κίνηση στην επίμαχη φωτογραφία, δεν προσομοιάζει ναζιστικό χαιρετισμό. Τέλος πρέπει να σημειώσουμε ότι, κατ’ αντιστοιχία με την περίπτωση της Ελίζαμπεθ Γουόρεν, και στην περίπτωση της Χίλαρι Κλίντον βλέπουμε στην επίμαχη φωτογραφία να σηκώνει το αριστερό όχι το δεξί χέρι ενώ ο ναζιστιστικό χαιρετισμός περιλαμβάνει κατά βάση χρήση του δεξιού χεριού.
Συμπέρασμα
Εξετάζοντας το διαθέσιμο οπτικοακουστικό υλικό από όλες τις περιπτώσεις των στιγμιότυπων που κυκλοφόρησαν με τους υποτιθέμενους ναζιστικούς χαιρετισμού Δημοκρατικών πολιτικών στις ΗΠΑ βρίσκουμε ότι ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Σε καμία περίπτωση από αυτές των εικονιζόμενων μελών του Δημοκρατικού κόμματος δεν σημειώνεται κίνηση που να ταυτίζεται με ναζιστικό χαιρετισμό. Στις περισσότερες περιπτώσεις επρόκειτο είστε για κίνηση χεριού για έμφαση ή για κανονικό χαιρετισμό στο πλήθος η οποία απομονώθηκε για να παρουσιαστεί ψευδώς ως ναζιστικός χαιρετισμός.
Αρχισυντάκτης στο FactReview και fact-checker με βασικό αντικείμενο την επιστημονική αρθρογραφία και ανάλυση επιστημονικής παραπληροφόρησης.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)