| schema:text
| - Oorlogsruïnes als filmset
Oude beelden van opnames bioscoopfilm over Oekraïens verzet
30.7.2025, 10:25 (CEST)
Op Facebook circuleert opnieuw een video waarin te zien is hoe mensen tussen verwoeste gebouwen rennen, omringd door camera's en filmploegen. De video wordt gedeeld met de bewering dat dit bewijst dat de oorlog in Oekraïne in scène zou worden gezet. Deze bewering is echter misleidend en werd ook al eerder weerlegd.
Beoordeling
De video toont geen bewijs dat de oorlog in scène is gezet, maar beelden van de Oekraïense film 'Region of Heroes'. Dit werd al in 2022 bevestigd door meerdere factcheckers. De beelden blijven ondanks duidelijke context ten onrechte verspreid worden als "bewijs" voor een geënsceneerde oorlog.
Feiten
Een factcheck van Deutsche Presse-Agentur (dpa) uit 2022 toonde toen al aan dat het om opnames ging van de Oekraïense film 'Region of Heroes'. De originele video werd namelijk op 8 augustus 2022 gedeeld op het TikTokkanaal 'yarikfors' dat beheerd wordt door Yaroslav Forsik. Yaroslav werkte toen mee als casting-assistent aan de film. Forsik bevestigde ook aan de Amerikaanse factcheckers van AP dat het om een echte filmset ging.
De film is ondertussen al lang publiekelijk beschikbaar, en werd voor het eerst vertoond eind november 2022. De film reconstrueert vijf waargebeurde verhalen die de moed van inwoners uit de regio Kiev belichten tijdens de Russische bezetting.
De vertaalde Oekraïense tekst in de originele video op TikTok gaf ook al aan dat de opnames plaatsvonden in Hostomel. Dat is een stad ten noordwesten van Kiev die zwaar getroffen werd door Russische aanvallen aan het begin van de oorlog. De achtergrond in de video komt ook duidelijk overeen met foto's uit het archief van AP van verwoeste gebouwen in Hostomel.
Ondanks de duidelijkheid over de oorsprong van de video, wordt die sinds 2022 nog steeds verspreid in een misleidende context. Dit werd eerder ook gedaan door Russische staatskanalen om twijfel te zaaien over de echtheid van de oorlog.
Oorlogsgebied
In de eerste maanden van de oorlog vond de Slag om Kiev plaats tussen februari en april 2022. De strijd om de nabijgelegen luchthaven van Hostomel bleek cruciaal. Rusland hoopte namelijk via de inname van dit vliegveld snel op te rukken naar Kiev, maar dat plan werd verijdeld en markeerde een belangrijk keerpunt in het conflict. Na terugtrekking van de Russen is het gebied sinds april 2022 opnieuw onder controle van Oekraïne. Dat bevestigt ook een LiveuaMap die de meest recente forntlinies van het conflict toont.
Heropbouw
Hostomel zou door de oorlog voor bijna 40 procent verwoest zijn. Met ongeveer 4500 beschadigde gebouwen en 546 volledig vernielde, wordt de totale schade geschat op 9,5 miljard grivna, of zo'n 196 miljoen euro.
Bihus.Info, een Oekraïense onderzoeksjournalistieke organisatie, maakte in 2023 al melding dat de militaire administratie van Hostomel wordt onderzocht wegens misbruik van herstelbudgetten. Geld werd onder andere overgemaakt aan fictieve bedrijven, de reparaties werden onvoldoende uitgevoerd wat resulteerde in afgewerkte infrastructuur bij bewoners. Serhiy Borysiuk, hoofd van de Hostomel administratie, werd uiteindelijk ontslagen in juni 2023 door president Zelensky.
Corruptieschandalen blijven een groot probleem, zoals blijkt uit de Corruptieperceptie-index van Transparency International. Oekraïne staat op plek 105 van 180 landen. Ondanks grootschalige protesten keurde de regering recent ook een wet goed die de onafhankelijkheid van het nationale anticorruptiebureau (NABU) en het gespecialiseerde anticorruptieparket (SAPO) onder controle van de regering brengt. Burgers vrezen daardoor voor een ernstige aantasting van het anticorruptiesysteem.
(Stand van zaken: 30.7.2025)
Links
Factcheckers van AP (gearchiveerd)
Film Region of Heroes (gearchiveerd)
Russische staatskanalen (gearchiveerd)
Controle over Hostomel (gearchiveerd)
40 procent verwoest (gearchiveerd)
Ontslagen Serhiy Borysiuk (gearchiveerd)
Corruptieperceptie-index (gearchiveerd)
Grootschalige protesten (gearchiveerd)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)