| schema:text
| - Sanayi Üretim Endeksi Artışları
Sanayi üretim endeksleri hep yüzde 7'nin üzerinde oldu, sanayi üretim kapasite oranı ise yüzde 80 arttı.
Sanayi Üretim Endeksi Artışları
Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, katıldığı bir televizyon programında AK Parti iktidarları boyunca sanayi üretim endekslerinin her zaman %7’nin üzerinde olduğunu ve bu süreçte sanayi üretim kapasite oranının %80 arttığını iddia etti.
Sanayi Üretim Endeksi ve Sanayi Üretim Kapasitesi Tanımları
Sanayi üretim endeksi TÜİK internet sitesinde, ekonominin sanayi kesiminde meydana gelen gelişmelerin ve uygulanan ekonomik politikaların, kısa dönemde olumlu veya olumsuz etkilerinin ölçülebilmesi için kullanılan bir hesaplama yöntemi olarak tanımlanıyor. Endeks çalışmaları yapılırken geniş anlamda madencilik, imalat ve enerji sektörleri hesaba katılıyor. Sanayi üretim endeks verileri hesaplanırken herhangi bir yıl baz alınarak tarihsel değişim gözlemleniyor. TÜİK’in en güncel tarihli hesaplamalarında 2015 baz yılı olarak kabul ediliyor (2015=100). Bakan Tüfenkçi’nin demecindeki “sanayi üretim endekslerinin her zaman %7’nin üzerinde olduğu” ifadesini, sanayi endeksinde yıllık ortalama artışın %7’den fazla olduğu şeklinde yorumlayarak bir değerlendirmede bulunduk.
2003-2017 Arasında Sanayi Üretim Endeksinde Yıllık Ortalama Artış %6,7 Oldu
Tabloya göre, sanayi üretim endeksindeki yıllık artış oranı 2003-2017 yılları arasında tam 6 kez iddia edilen %7 seviyesinin altında kalmış. 2008 ve 2009 yıllarında ise sanayi üretiminde azalma gerçekleşmiş. Bu dönemdeki yıllık ortalama artış oranı ise %6,7 seviyesindeydi.
İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı 2002’den Bu Yana Çok Az Arttı
Bakan Tüfenkçi’nin %80 arttığını öne sürdüğü sanayi üretim kapasitesi ifadesi ise imalat sanayi kapasite kullanım oranına işaret ediyor. Bu oran; imalat sanayinde faaliyet gösteren işyerlerinin, mevcut fiziki kapasitelerine göre fiilen gerçekleşen kapasite kullanımlarını anlamamıza yardımcı oluyor. İmalat sanayi kapasite kullanım oranları ile ilgili verileri TCMB yayınlıyor. Ancak veriler en erken 2007’ye kadar uzanıyor. Diğer taraftan ekonomi yazarı Güngör Uras’ın 2002 tarihli köşe yazısından 1999-2002 yılları arasındaki kapasite kullanım oranlarına da ulaşabiliyoruz.
TCMB’nin verilerine göre, 2007’den bu yana imalat sanayi kapasite kullanım oranında anlamlı bir artış olmamış; son 12 yılın ortalaması %76,4. Güngör Uras’ın 1999-2002 dönemini ele alan incelemesinden bu 3 yıllık dönemdeki ortalamanın ise %74,1 olduğunu anlıyoruz.
Özetlemek gerekirse, sanayi üretim endeksinde 2003-2017 döneminde ortalama yıllık artış iddia edildiği gibi her sene %7’nin üzerinde olmamıştır, ancak ortalama %6,7 ile bu değere yakındır. Sanayi kapasite üretiminde ise Bakan Tüfenkçi artışın %80 olduğunu ifade etmişti, ancak 2002’den bu yana kapasitede artışı birkaç puandan fazla gerçekleşmedi. Eğer Tüfenkçi sanayi üretim kapasite oranı %80 arttı yerine, ortalama olarak %80 civarında gerçekleşti deseydi bu ifadede doğruluk payı olacaktı.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)